به گزارش
تابناک مازندران، پیشروی و پسروی آب دریا خصوصا دریای خزر از دیرباز مورد توجه کارشناسان و مردم شریف حاشیه دریای خزر بوده است
بر اساس اين گزارش از سال 57 آب درياي خزر شروع به بالاآمدن کرد و اين بالاآمدن آب تا سال81 ادامه داشت و در این زمان به ارتفاع يک و نيم متر رسيد و سپس متوقف شد. البته بالا آمدن آب دریای خزر درآن مقطع خسارت زیادی به منازل حاشیه در یا وارد کرد و بسیاری از منازل و پلاژها تخریب گردید .
كارشناسان دليل اين اتفاق در 50 سال گذشته را کم بودن ميزان بارندگی در جنوب دریای خزر و افزايش دما عنوان كردند.یکی از کارشناسان امر در سال 90 اينطور پيش‌بيني كرد كه مناطق مهمي از سواحل خزر غرقاب شده و برخي مناطق بندرانزلي دچار آبگرفتگي ميشود که بخش‌هايي از آن ارتباط خود را با ساحل از دست ميدهد و تبديل به جزيره ميشود البته آبگرفتگي در باکو شديدتر خواهد بود.البته در مباحث زيست محيطي يک اصل پيشگيرانه وجود دارد كه اگر طبق يک احتمال قوي آب خزر يک متر و 20 سانتيمتر بالا بيايد، بايد برنامه ريزي‌ها، ساخت و سازها و به کارگيري تاسيسات و تجهيزات را بر مبناي اصل پيش گيري بگذاريم تا به سرمايه‌هايي که در سواحل وجود دارد خسارت وارد نشود.
وسعت بالای دریای خزر به عنوان بزرگترين درياچه آب شور جهان، با داشتن تنوع زيستي و موقعيت خاص راهبردي ارزش‌هاي زيست محيطي زيادي دارد از اين رو بالا امدن سطح این دريا مهمترين موضوع نگران کننده اي است که باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
چنانچه اين موضوع را طي 100 سال اخير بررسي کنيم کاملا مشخص خواهد شد که آب خزر از نوسانهاي بالايي برخوردار بوده است به طوري که در سال‌هاي ۶۸ تا ۷۲ آب دریای خزر در سواحل ايران بالا آمد بسياري از تأسيسات ساحلي آسيب ديدند، اسکله‌ها، بنادر، خانه‌ها و زمين‌هاي کشاورزي و جاده‌ها هم دچار آبگرفتگي شد و به مردم خسارت اقتصادي وارد آمد، اما از آن سال به بعد آب خزر فروکش کرده که حدود يک متر ونيم تا ۲ متر پايين رفت.
البته در دو سال پیش روند بالا آمدن آب خزر به کندي خود را نشان ميدهد به همين دليل پيش بيني ميشود آب دریای خزر 1 تا 1.5 متر بالا خواهد آمد و بر اساس تجربيات اين مسئله را نمي‌توان رد کرد.
جالب این که درست زماني كه همه مسئولان براي پيش‌روي اب درياي خزر آماده شده و راهكارها و اقدامات لازم در اين مورد انجام داده بودند، اتفاق ديگري افتاد و در سال 93 مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو از كاهش تراز آب درياي خزر طي سال‌هاي آينده خبر داد.
مهمترین عواملی که با تغییر در مقدار آب موجب افزایش یا کاهش تراز آب می شوند شامل: ورود آب رودخانه ها- نزولات جوی- تبخیر از سطح دریا و عوامل انسانی است که اثرات قابل توجهی در نوسانات آب دریا دارند.
البته طبق اعلام مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر طی 6 ماه گذشته بیش از 11 سانتی متر تراز آب دریا افزایش داشت و طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته از سوی مرکز مسئولیت بررسی نوسانات سطح تراز آب دریای خزر، در سه سال آینده تراز آب دریا 42 سانتی متر افزایش می‌یابد.
به هر روی دریاچه خزر به عنوان بزرگترین دریاچه جهان محسوب شده و این دریا دارای 7 هزار کیلومتر ساحل و 400 هزار کیلومتر مربع وسعت دارد که عمده آب آن از طریق رودخانه ولگا تأمین می شود و میزان شوری آب آن حدود 12 گرم در لیتر بوده و قدمت این دریا بالغ بر ده میلیون سال است و با توجه به اینکه از 12000 سال قبل شاهد نوسانات دریا هستیم و این نوسانات همچنان ادامه دارد و لازم است که یک برنامه ریزی و ساماندهی مناسب برای این مهم صورت بگیرد....
مسعود پاشنا