به گزارش
تابناک مازندران،قله دماوند کوهی در شمال ایران است که بلندترین کوه ایران به شمار می رود ، در ضمن در خاورمیانه و بلندترین قله آتشفشانی آسیا است.
کوه دماوند در پاره مرکزی رشتهکوه البرز در جنوب دریای خزر جای دارد. از لحاظ تقسیمات کشوری، در بخش لاریجان شهرستان آمل در استان مازندران قرار دارد. به هنگام صاف و آفتابیبودن هوا، از شهرهای تهران، ورامین، قم ،کاشان و همچنین کرانههای دریای خزر قابل رؤیت است. کوه دماوند در سیام تیرماه سال ۱۳۸۷ به عنوان نخستین اثر طبیعی ایران در فهرست آثار ملّی ایران ثبت شد.همچنین کوه دماوند از سال ۱۳۸۱ به عنوان «اثر طبیعی ملّی» در شمار مناطق چهارگانهٔ ارزشمند از نظر حفاظت محیط زیست قرار گرفتهاست.
ضمنا از دماوند در اساطیر ایران هم یاد شدهاست و شهرت آن بیش از هر چیز به این جهت است که ضحاک (پادشاهی ستمگر و اژدهافش) در آن به بند کشیده شدهاست.
فاصله از شهرهای نزدیک
این قلّه در ۶۹ کیلومتری شمال شرقی تهران، ۶۲ کیلومتری جنوب غرب آمل و ۲۶ کیلومتری شمال غربی شهر دماوند واقع شدهاست.
رودخانههای پیرامون
رودخانهٔ تینه در شمال، رودخانهٔ هراز در جنوب و شرق و رودخانهٔ لار در غرب این کوه واقع شدهاند. رودخانه لار و دیوآسیاب در غرب و رود پنج او (پنج آب) در شرق دماوندکوه جاری است.
کوهستان
قلّهٔ دماوند در شرق کوهستان البرز مرکزی (استان مازندران) از رشتهکوه البرز قرار دارد. قلّههای مجاور آن ورارو، سه سنگ، گل زرد، کاعون (کبود) و میانرود است.
دماوند در سیزدهم تیر ماه هر سال حال و هوای خاصی دارد. همه روستاهای اطراف دماوند در تدارک برگزاری جشن هستند، جشنی ملی با مراسمهایی ویژه همچون برف چال که برای نگهداری آب به دست آمده از باقی ماندهی برفهای زمستان دماوند است و مراسمهای زیبای دیگر.
قله دماوند برای ما ایرانیان تنها یک کوه نیست، یک قله نیست، یک شکوه و یک عظمت است عظمتی که فقط در عبارت "بلندترین قله ایران" خلاصه نمیشود، عظمتی که در اساطیر ایران جایگاه ویژه ای دارد و در فرهنگ ایران مظهر پایداری و استواری است و در اشعار بسیار از آن نام برده شده است .
آرش كمانگير و قله دماوند در زمان پادشاهی منوچهر پیشدادی، در جنگی با توران، افراسیاب سپاهیان ایران را در مازندران محاصره می کند. سرانجام منوچهر پیشنهاد صلح میدهد و تورانیان پیشنهاد آشتی را میپذیرند و قرار بر این میگذارند که کمانداری ایرانی برفراز البرزکوه تیری بیاندازد که تیر به هر کجا نشست آنجا مرز ایران و توران باشد. آرش از پهلوانان ایران و از دیار مازندران داوطلب این کار میشود. به فراز دماوند میرود و تیر را پرتاب میکند. تیر از صبح تا غروب حرکت کرده و در کنار رود جیحون یا آمودریا بر درخت گردویی فرود می آید. و آنجا مرز ایران و توران میشود.
پس از این تیراندازی آرش از خستگی میمیرد. آرش هستیاش را بر پای تیر میریزد؛ پیکرش پاره پاره شده و در خاک ایران پخش میشود و جانش در تیر دمیده میشود. مطابق با برخی روایت ها اسفندارمذ تیر و کمانی را به آرش داده بود و گفته بود که این تیر خیلی دور می رود ولی هر کسی که از آن استفاده کند، خواهد مرد. با این وجود آرش برای فداکاری حاضر شد که از آن تیر و کمان استفاده کند.
به هر حال از این میراث کهن و نماد ایستادگی و مقاومت باید بخوبی مراقبت کرد . کارشناسان امر مهمترین عوامل آسیب رسان به دماوند را عواملی چون معدن کاوی غیرکارشناسی، ریختن زباله، ساخت و ساز بیضابطه، تصرف منابع طبیعی برای استفادهی غیرقانونی و شخصی، افزایش جمعیت و خودروها، ...می دانند .....