به گزارش خبرگزاری تسنیم از ساری، موضوع بورسیه‌های ایرانی و اعزام آنان برای کسب مدارج علمی و قرار گرفتن در دو تراز علمی از رویکردها و منویات مقام معظم رهبری بوده است.
با فرارسیدن فصل کار و تلاش در 10 سال اخیر، همواره ایشان بر قرارگیری ایران در رده بالای علمی با هنر علم اندوزی ایرانیان که خود شهره جهان است و کارکرد نخبگان علمی ایرانی همچون سمیعی‌ها محرز است تاکید کرده و در مجالس و مجامع گوناگون بر استفاده از توان و ظرفیت نخبگان، بهره‌گیری از هوش ایرانی و به ویژه "جوانان" تاکید ورزیده اند تا حرکت در مسیر جامعه ایرانی اسلامی پیشرفت از حرکت باز نایستد و در ریل توسعه قرار گیرد.
از دیگر سو براساس اعلام همه مجامع رسمی دنیا، تراز علمی ایران و به ویژه رشد علمی در سالیان اخیر امری مشهود و براساس پیشرفت رو به جلو بوده و در این راستا مقام معظم رهبری از هرگونه حرکتی که بخواهد رشد علمی را کند و یا متوقف کند اعلام برائت کرده و بر تسریع توجه به نخبگان اهتمامی ویژه دارند.
تا بدانجا که اخیرا در حمایت از جوانان و نخبگان با صراحت هرچه تمام " فریاد آتش به اختیار" سر داده اند و بر لزوم اقدام و عمل همه نخبگان علمی در تراز انقلاب اسلامی با شعار من یک انقلابی ام و تا پایان راه می ایستم سر داده اند.
همین مسئله جنب و جوش برخی از جوانان و نخبگان علمی و فرهنگی کشور را که پیش از این در قالب نخبگان بورسیه برای کسب مدارج علمی انتخاب شده و از هزینه بیت المال برایشان هزینه شد در برداشت تا بتوانند در به حرکت درآوردن چرخ‌های کشور در مسیر عمران، آبادانی، پیشرفت و اقتصاد مقاومتی با تکیه بر توان تولید داخل اقدام کنند هزینه‌های سنگینی نیز پرداخت شد.
هزینه‌هایی که در ازای تعهد از نخبگان جوان مبنی بر بکارگیری سلاح دانش در داخل کشور و عدم سرسپاری به بیگانگان در ارتقا سطح دانش پرداخت شده و چندی است با بی توجهی برخی از مسئولان، جامعه فعال و جوان نخبه بورسیه ای را با بی مهری مواجه کرده و کار تا بدانجا پیش رفته که به یکی از دغدغه‌های مقام معظم رهبری بدل شده و در این زمینه با جدیت و عزمی هرچه راسخ تر، در عدم توجه به نخبگان اعلام می‌دارند.
اما تریبون سیاسی عبادی نماز جمعه هفته اخیر تهران نیز با سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین صدیقی با تکیه بر همین دغدغه رهبری،خود محلی برای بیان رخدادی می‌شود تا به اعلان همگی برسد ،آنچه در خصوص بی توجهی به جامعه علمی نخبه تحصیلکرده می‌شود اثراتی مخرب و جبران ناپذیر در به حرکت درآوردن مسیر توسعه کشور خواهد داشت.
بر این اساس جامعه نخبه علمی بورسیه کشور، در اقدامی خودجوش و آتش به اختیار کمیته پیگیری مطالبات رهبری در خصوص دانشجویان بورسیه را به حرکت درآورده اند چرا که اعتقاد دارند بر خلاف ادعای مسئولان علوم در معرفی سه هزار دانشجوی نخبه به عنوان بورسیه‌های غیرقانونی جامانده از دوره دولت دهم و یا القای استفاده از رانت برای قرا گیری در لیست بورسیه‌ها و همچنین استفاده از رانت و یا فرصت "آقازاده"بودن براساس توان و قدرت علمی خود تحصیلکرده اند و در ازای تعهد امضا گرفته شده اکنون زمان عمل به تعهدات طرفینی فرارسیده است.
بررسی وضعیت نخبگان علمی از خصومت احیانا شخصی و یا سیاسی مسئولان وزارت علوم تا بکارگیری اساتید کهن موضوع اصلی بررسی تسنیم است.
تسنیم مازندران در نشستی با حضور دو تن از نخبگان بورسیه این موضوع را بررسی می‌کند.
تسنیم: کمیته مطالبات در موضوع بورسیه براساس چه سازوکاری شکل گرفته است و در زمینه نحوه تحصیل خود توضیح بفرمایید؟
رحمانی: موضوع بورسیه‌ها و نخبگان علمی بورسیه سه بار مورد تاکید مقام معظم رهبری قرار گرفته و با توجه به ظلم آشکاری که نسبت به سه هزار نیروی جوان و نخبه بورسیه در حال شکل‌گیری است کمیته ای با عنوان پیگیری مطالبات مقام معظم رهبری با حضور سه هزار نخبه علمی کشور و با هدف مطالبه‌خواهی از وزارت علوم و انسداد جریان تولید علم کشور شکل گرفته است.
تسنیم: برای آشنایی بیشترعموم مخاطبان، در چه رشته‌هایی نخبگان علمی و بورسیه‌ها پذیرش شده اند و براساس تعهد علم آموزی کرده اند؟
رحمانی: در رشته‌های مختلف ژنتیکی،هسته ای،هوشمصنوعی، زیست محیطی و رشته‌هایی کاربردی که بتواند موتور تولید،اشتغال و نیز چرخ اقتصاد مقاومتی مازندران را به چرخش دربیاورد.
تسنیم: فشار بر نخبگان علمی از چه زمانی آغاز شد؟
رحمانی: همزمان با دولت یازدهم هجمه رسانه ای در کشور زیاد شد و معاون وزیر علوم در این زمینه فعالیت‌های بیشماری را انجام داده است. از سوی دیگر افرادی در زمان‌های مختلف دو دولت نهم و دهم به منظور تامین نیروی انسانی مورد نیاز در هیئت علمی دانشگاه‌های کشور در بورسیه پذیرش شدند و بحث بورسیه‌ها همواره از دوره‌های گذشته تا به اکنون مطرح بوده است.
باید گفت این بحث در همه دولت‌ها و کشورها موجود است و از دانشجویان نخبه دارای صلاحیت عمومی نخبگان علمی انتخاب می‌شوند.
تسنیم: مشکل اساسی که اکنون بورسیه‌ها با آن روبه‌رو شده‌اند چیست؟
رحمانی: دولت یازدهم با ورود در این مقوله طبق کمیسیون اصل 90 و نظر شورای عالی فرهنگی بر مبنای تخصص‌های مورد نیاز ورود یافتند و پس از گذشت یکسال با چند برخورد سیاسی کمیسیون اصل 90 تنها 36 نفر را از جمع منتخبین سه هزار نفره برای بورسیه محق دانستند و افراد منتخب نیز براساس فراخوان متمرکز سالانه مرکز هیئت اجرایی جذب وزارت علوم ثبت نام می‌کردند که براساس اعلام نیاز دانشگاه‌ها ثبت شده و وزارت علوم نیز سهمیه ای را در نظر می‌گرفت.
رسیدگی در کمیته ای تخصصی صورت می‌گرفت و علاوه بر این بر مبنای تعهد در عدم پذیریش مسئولیت‌ها بورسیه تعلق می‌گرفت.
با این رویکرد نیز همه دانشجویان ضمن تعهد از همه مشاغل استعفا داده و تنها دغدغه خود را تحصیل برای عمران و آبادانی به شرط مثمر ثمر بودن برای کشور قرار دادند.
تسنیم: اکنون وزارت علوم از پذیریش نخبگان علمی سرباز می زند، دلیل این امر چیست؟
رحمانی: بله و این رخدادی بود که منجر به اتفاقات ناگواری برای خانواده دانشجویان بورسیه شد و حتی منجر به جدایی و خودکشی نخبگان علمی تحصیل کرده هم شده است.
تسنیم: در مازندران چه تعداد بورسیه داشتیم؟
رحمانی: در چهار سال گذشته بیش از 20 نفر و در دانشگاه مازندران هفت نفر به صورت مستقیم در این زمینه فعالیت صورت گرفت و اکنون دانشگاه مازندران پس از تعهد عدم نیاز به دانشجویان بورسیه را اعلام می‌کند.
تسنیم: تبعات این اقدامات دمدمی مزاجی مسئولان دانشگاه مازندران چه چیزی بوده است؟
رحمانی: تنها نخبگان جوان علمی رویش شده در بستر انقلاب توانمندی پیاده‌سازی منویات رهبری در اجرای طرح الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت را دارند.
در درجه اول ساختار شغلی را با وجود تحصیل در رده‌های بالا از دست دادیم. تامین اجتماعی و منابع درمانی از دست رفته است. علاوه بر این مشمول قانون سن در جذب شده و به علت تعهدات سنگینی که عوارض سهمگینی برای همه نخبگان به دنبال داشته و غالب این افراد نیز به لحاظ هوشی نخبگان کارآمدی هستند دچار سرخوردگی‌های علمی و فرهنگی شده و بزودی شاهد فرار مغزها در ایران خواهیم بود.
نیروهایی که دغدغه اصول و ارزش‌های ایرانی اسلامی و توانمندی برای پیاده‌سازی منویات مقام معظم رهبری برای تحق الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت را دارند ولی به علت‌های سیاسی و عدم پذیرش در مجامع علمی مطابق با تعهدی که در ابتدا اعلام کرده از حضور جوانان نخبه سرباز می‌زنند.
تسنیم: دانشگاه مازندران در بورسیه چه اتفاقاتی را رقم زد؟
رحمانی: در دانشگاه مازندران جریانی همزمان با وزارت علوم شکل گرفت و در این زمینه رئیس دانشگاه با جریانی از پیش تعیین شده از ورود جریان نخبه و بچه‌های ارزشی جلوگیری کرده و این حرکت نرم در مقابل جریان نخبگی ارزشی قرار گرفت.جریانی که بدون در نظر گرفتن شرایط زندگی و خانوادگی دیگران سبب از هم پاشیدگی نخبگان علمی شده است.
در مازندران از میان همین بورسیه‌ها خودکشی رخ داده و فرار مغزها را تجربه کرده اند و خانم دکتری بوده که با دعوتنامه‌های دیگر کشورها امروز در بلژیک توان علمی خود را استفاده می‌کند و این فرصت هم اکنون برای تک تک بچه‌های بورسیه وجود دارد.
از سویی می‌گویند در ازای در اختیار قرار دادن منابع خدمت رایگان ارائه دهید و سیستم در اختیار نمی‌گذارند و از سوی دیگر مدرک هم ارائه نمی‌کنند و به اصطلاح یک بام و دو هوا روزگاری را پیش می‌برند.
به دلیل همه فشارهای موجود کمیته پیگیری منویات مقاوم معظم رهبری راه اندازی شد و دانشجویان بورسیه به عنوان خادمان نظام به تعداد سه هزار فارغ التحصیل دکترا مطالبه از دولت را دارند.
برای اصلاحات و اعتدال کار زیاد انجام داده اما اقدامات اخیر در بورسیه‌ها را زایش تفکر درست سدسازی در برابر حضور نخبگان ولایی و ارزشی نظام مقدس انقلاب اسلامی می‌دانم. فرض بگیریم برخلاف نظر شما دولت یازدهم و منحصرا وزارت علوم بحث نخبه‌کشی را نداشته باشد و در پی تدبیری باشد در این زمینه چه نظری دارید؟
جریانی که در وزات علوم شکل گرفته خلاف جریان نخبگی بوده و این را بارها رئیس کمیسیون مجلس شورای اسلامی عنوان کرده و من فکر می‌کنم این دقیقا حذف جریان نخبگی ارزشی بوده که در راستای منویات رهبری شکل گرفته است.
اکنون در دولت روحانی، دو هزار نیروی جوان برای کادرسازی حضور دارد، آیا همه این افراد وصل به آقای احمدی نژاد هستند. بنده به عنوان یک فعال از دل مجموعه اصلاحات و اعتدال فعالیت‌های بیشمار حمایتی داشته ام اما اکنون این اتفاقات و رویدادها به ویژه رویدادها در وزارت علوم را ناشی از زایش تفکر سدسازی در برابر حضور نخبگان ارزشی می‌دانم و همه ما نخبگان فکر می‌کنیم که این برخوردی سیاسی است. چرا در کشاکش جنگ قدرت، قدرت طلبان و مسئولان اجرایی کشور قربانی نهایی جوانان علمی بوده که قرار است وارد جریان علمی کشور بشوند؟
تسنیم: نخبه علمی دیگری که همراه آقای رحمانی است در پاسخ سریع و بدون مقدمه ای در فشاری بیش از اندازه که بر او تحمیل شده است و در مباحث مطرح شده جسته و گریخته مشارکت داشت می‌گوید: این سوال ما هم است.
رحمانی: چرا نظام عادلانه جمهوری اسلامی ایران حرکتی نکرد؟ طبق قانون و بخشنامه وزارت علوم در سال 93 همه دانشگاه‌ها برای ایجاد رشته‌های جدیدی باید اعضای متخصص را جذب کنند ولی اکنون دانشگاه مازندران با وجود نیازمندی استان به بسیاری از رشته‌های علمی که در مسیر توسعه استان می‌تواند سهم بسزایی داشته باشد امروز عدم نیاز را همسو با جریان سیاسی شکل گرفته در وزارت علوم مطرح می‌کند.
بنده در رشته علوم محیطی تخصص گرفته ام و اعلام می‌کنم براساس مستندات علمی فراوان مازندران شکننده‌ترین استان در علوم محیطی بوده که اگر بنا به فرمایش دولت تدبیر نشود، عوارض سهمگینی برای استان به وجود خواهد آمد.
در مازندران مراکز تحقیقاتی عمده زیست‌محیطی نداریم و اهمیت این مسئله را به وزارت علوم تشریح کردیم. البته این موضوعات را آنان که باید بدانند می‌دانند اما سکوت امروز در برابر جریان‌های نخبگی با هدف عمران،آبادانی، توسعه و اشتغال جایز نیست و با کمیته پیگیری مطالبات رهبری در این زمینه تظلم خواهی را فریاد می‌زنیم. در دانشگاه مازندران این رشته با تلاش‌های فراوان ایجاد اما با این وجود از جذب بورسیه‌ها خودداری می‌کنند و این نگاه نگاه سیاسی است. و سئوالی که از ریاست دانشگاه داریم این است که ما چه ضرری داریم و باید در زاین زمینه آقای میرنیا پاسخ دهد دلیل عدم نیاز ما چیست؟
تسنیم: در کشور چند نفر خواسته نخبگان علمی را طرح می‌کنند؟
رحمانی: 44 نفر از افراد به نمایندگی از دانشگاه‌های مختلف سراسر کشور، کمیت مطالبات منویات مقام معظم رهبری را خودجوش و در واقع آتش به اختیار و آن هم فرهنگی و کار فرهنگی مسالمت آمیز شکل داده ایم. در دفتر مقام معظم رهبری حضور یافتیم و در جمع مسئولان رفتیم و رهبر معظم انقلاب اسلامی در نطقی در جمع مسئولان قوه قضائیه اخیرا بررسی آگاهانه قوه قضائیه را در زمینه بورسیه‌ها مطرح کردند و شخصا نارضایتی از ممانعت حضور جریان‌های ارزشی و علمی به وزارت علوم را اعلام کرده و باید گفت این مایه شرمساری است که در این زمینه رهبر معظم انقلاب ناراضی باشند.
تسنیم: تظلم‌خواهی و آتش به اختیاری نخبگان علمی پیگیری قوه قضاییه با دستور مقام معظم رهبری را در پی داشت؟
رحمانی: در همان جلسه خانم دکتر اکبری یکی از نمایندگان بورسیه‌ها، بدون هماهنگی از قبل آتش به اختیار بلند شد و تظلم‌خواهی را در برابر مقام معظم رهبری مطرح کردند و تذکر به وزیر را نیز مقام معظم رهبری داشتند.
برای نظام جمهوری اسلامی ایران شایسته نیست رهبر انقلاب سه تذکر در یک موضوعی بدهند. در این زمینه موضوع سیاسی است که رئیس جمهور و جریان حاکم نمی‌توانند اقدامات مقتضی را انجام دهند.
تسنیم: اکنون پیگیری‌های قضایی به کجا رسید؟ در این مدت کوتاه پس از دیدار با رهبری اقداماتی هم شد؟
رحمانی: دیوان عدالت اداری که تظلم‌خواهی را از مجرای قانون اجرا می‌کنند و در روند تسریع پرونده از فعالیت‌های اختصاصی در حال انجام است.
قوه قضائیه طبق ماده 630 حق ورود به مسائل دانشگاهی را نداشت و دیوان عدالت اداری نمی‌توانست در این زمینه اقدامی انجام دهد تا اینکه رئیس قوه قضائیه از مقام معظم رهبری تعیین تکلیف کردند و ایشان دستور دادند ماده 630 مطرح نشود و حق‌خواهی همه بچه‌های نخبه در دیوان عدالت اداری طرح شد تا عدالت پیگیری شود.
تسنیم: درواقع ایستادگی مقام معظم رهبری و حمایت جدی شان از نخبگان علمی امروز سبب این عزم شده مبنی بر تشکیل کمیته پیگیری مطالبات مقام معظم رهبری شده است؟
رحمانی: دقیقا و در این راستا تاکنون قضات دیوان به علت عدم طرح چنین پرونده ای اشرافیت علمی نداشتند، اما از دو لایحه مشترک احکام مثبت و منفی صادر شد اما قضات به این نتیجه رسیدند افرادی که تعهد خود را کاملا با وزارت علوم انجام داده و هیئت اجرایی جذب دانشگاه صلاحیت اخذ کرده بتوانند فعالیت خود را آغاز کنند و عنوان عدم نیاز نیز عنوانی غیرقانونی است.
نگاه سیاسی بیش از نگاه علمی متبلور بود
محسن احمد پور، از نخبگان بورسیه تاکید می‌کند: امروز از نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه مازندران گله بیشماری وجود دارد چرا که با اختیارات منحصر به فردی که دارند می‌توانستند از جوانان علمی که تلاش و جهد کرده حمایت کنند اما در تایید همواره از ناحیه آنها کم کاری وجود داشت.
راسا دفتر نمایندگی مقام معظم رهبری تماس گرفتند و در این زمینه گله را هم گفتیم و حق وتویی که بنا بر اعتماد و براساس تعاریف قانونی به وی داده شده یک امانت است.
تسنیم: به عنوان نخبگان علمی نقش دانشگاه مازندران امروز در توسعه استان چیست؟
در نشست‌های استراتژیک رهبری از اساتید برجسته توقع بالاتری دارند و مسائل آتش به اختیار و اینکه می‌فرمایند استادی برای تحول می‌خواهیم که جسورانه مسائل را مطرح کنند. نکاتی است که به خوبی مورد توجه مسئولان دانشگاهی و علمی و به و.یژه در مازندران با ظرفیت‌های ویژه ای که استان از آن برخوردار است قرار نگرفته است. دانشگاه مازندران با 350 عضو هیئت علمی در کجای ساختار توسعه استان امروز قرار دارد؟
انتشار برخی تصاویر کاریکاتوری از برخی رسانه‌ها در جهت قدرت‌نمایی ریاست دانشگاه و یا تضعیف استاندار موضوع بی تاثیری دانشگاه در روند توسعه استان را رفع نمی‌کند چون قدرت طلبی سیاسی در مازندران رشد کرده است. بدون شک استاندار مازندران فضا را برای اعلام نظر دانشگاه مطرح کرده و اینکه برخی تصاویر کاریکاتوری از برخی رسانه‌ها منتشر می‌شود که در جهت قدرت‌نمایی ریاست دانشگاه پیش برود و یا کوچک‌نمایی استاندار موضوعی را در باب اثرگذاری دانشگاه در توسعه استان رفع نمی‌کند بلکه جنگ طلبی و قدرت طلبی‌سیاسی را نشان می دهد و این خطا است.
تسنیم: این سئوال امروز مطرح است که چرا پروژه آمایش سرزمین باید توسط شرکت خصوصی نوشته شود این خطاست؟
برش استانی براساس آمایش سرزمین باید احصا شود و دانشگاه مرجع همه علومی بوده که در بوم مازندران تعریف می‌شود در حالی‌که آمایش با حفظ جریانات محیطی امروز نیاز استان مازندران به شمار می آید.
این سئوال مطرح است که چرا ریاست دانشگاهی انتخاب می‌شود که با عنوان افراد بازنشسته تربیت مدرس باید برای خدمت دوباره انتخاب شوند؟ پس جای اساتید جوان و مدیران جوان کجاست؟؟
قانونمداری وقتی در دانشگاه اعمال نمی‌شود نمی‌توان توسعه استان را از دانشگاه مطالبه داشت. دانشگاه سکاندار توسعه است اما هیچ‌گونه توسعه ای در دانشگاه مازندران امروز دیده نمی‌شود.
رحمانی:در آبان 95 از رسانه‌های برجسته اعلام شد با توجه به بازنشستگی ریاست دانشگاه موضوغ بکارگیری وی بنا نظر هیئت دولت و نامه ای که در این زمینه وجود دارد از دستور کار خارج شده است اما همچنان چنگ اندازی بر کرسی قدرت در راستای سیاست‌های نخبه کشی وزارت علوم دیده می‌شود.
متاسفانه کار به جایی رسیده که امروز مسئولان دانشگاه مازندران اعلام می‌کنند مسئولان استانی مانع توسعه استان بوده و این نوعی خودزنی است. این پارادوکس غیرقابل رفع است و در همه کشورها دانشگاه با صنعت همراه می‌شود و الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت محقق نمی‌شود مگر اینکه دانشگاهیان با متد انقلابی با حضورتعداد جوانان متناسب با علم روز فعال شوند تا بتوانند موتور زنگ‌زده توسعه استان را به حرکت درآورند.
رحمانی: با حکم دیوان عدالت اداری مطالبات ما محقق می‌شود و مطالبه‌گر تا آخر خط ایستاده ایم چرا که بنا بر فرمایش رهبری، اعتقاد داریم استادان باید جسور باشند و منشا تحول و اگر مطالبه‌گری در دانشگاه بمیرد روحیه جسارت و تحول خواهی می‌میرد.
جریان مطالبه‌گر باید شکل بگیرد و دوستان مطالبه‌گر در این زمینه باید از خود جرات نشان دهند. عمر اساتید کشور رو به پیری است و پیری در دانشگاه مازندران موج می‌زند. آیا نخبگان جوان، جوانان مملکت نیستند؟
بخواهیم و یا نخواهیم ،سیاسی باشیم و یا بی تفاوت آینده باید در دستان جوانان فرهنگی و اندیشمند قرار گیرد. تخصصی که بنا بر گفته چمران با تقوا همراه باشد.