به گزارش تابناک : به طور کلي،پوشش گياهي اين استان را مي توان به جنگل و مرتع تقسيم کرد .
براساس آمارهای تهیه شده درسال 89 مساحت جنگل مازندران 973793 هکتار و مساحت پارک جنگلی طبیعی مازندران 5/13705 هکتار است.
در اين جنگلها غلبه با درختان پهن برگ است که تا ارتفاع 1800متري گسترش دارند وپس از آن تا ارتفاع 2500متري،درختان سوزني برگ ظاهر مي شوند.بالا تر از آن،شرايط رويش گونه هاي درختي محدود مي گردد و پوشش گياهي به چمنزار (همانند چمنزارهاي آلپي اروپا) تبديل مي شود که در بهارو تابستان سبز مي شوند.در جهت غرب به شرق نيز تغيير گونه هاي درختي و تراکم جنگل محسوس است در گذشته جنگل متراکم تر بوده و گسترش شمالي بيشتري داشته است.
مهمترين گونه های جنگلی این استان عبارتند از بلند،مازو ،مَمرَز ، آزاد، انجيري،توسکا،زبان گنجشک،شاه بلوط،شمشاد،افرا، نمدار،نارون(مَلج يا اوجا) و راش است .
اما بارشد جمعیت، افزایش آتش سوزی ها وبهره برداری غیراصولی ازجنگل سالانه حدود يك متر، مرز جنگل هاي غرب مازندران پسروي داشته است.
بهزاد انگورج مديركل اسبق منابع طبيعي مازندران – نوشهربا بيان اينكه مساحت تخريب و تجاوز در اين مدت به نزديك 10هزار هكتار رسيده است، گفت: براساس محاسبه صورت گرفته هم اکنون مرز مشترك منابع طبيعي با زمین های اشخاص سه هزار و 100كيلومتر است كه با سيم خاردار قابل تشخيص است.
طبق گزارش FAO در سال 1960 میلادی، سطح جنگل های شمال 6 / 3 میلیون هکتار بوده است. عکس های هوایی انجام شده در سال 1337، مساحت جنگل های شمال را 4 / 3 میلیون هکتار نشان داده است. آمار برداری سال 5-1364 از جنگل های خزری، کل این جنگل ها را 9 / 1 میلیون هکتار تعیین کرده که فقط 22 درصد آن از جنگل انبوه با بیش از 350 متر مکعب چوب در هکتار پوشیده شده است.
آمارهایی که درباره وضعیت جنگل های شمال که از سازمان حفاظت محیط زیست منتشرشد نشان می دهد که مساحت جنگل های شمال در طول دو دهه گذشته 17 درصد کاهش یافت.
در این مدت استان های گلستان با 27 درصد، گیلا ن 22 درصد و مازندران با 21 درصد کاهش جنگل روبه رو بوده اند.
بنابر اعلا م سازمان حفاظت محیط زیست، بی توجه به ارزش های زیست محیطی و تنوع زیستی،ساماندهی نامناسب مراکز جمعیت و مشاغل داخل و حاشیه جنگل، بهره برداری های مجاز اما بی رویه، غیراصولی و کم زمان، بهره برداری های غیرمجاز و قاچاق، نبود هماهنگی و نظارت کافی در مدیریت و بهره برداری خارج از ضوابط زیست محیطی از معادن داخل جنگل ، جاده سازی بدون رعایت ملا حظات زیست محیطی (بیش از 6 هزار کیلومتر)، واگذاری های بدون برنامه در داخل جنگل و تغییر کاربری اراضی جنگلی به دلیل بورس بازی و تبدیل ۱۰ هکتاری های حاشیه ی دریای خزر به شهرک و ... از عوامل کاهش مساحت جنگل های کشور است.
امروزه از جنگل هایی که روزگاری جلگه های گیلا ن و طوالش به وسعت 360 هزار هکتار را می پوشانده، اثری بر جای نمانده است و از جنگل های جلگه ای مازندران به جز مساحت اندکی که به صورت ذخیره گاه جنگلی، پارک جنگلی و اثر طبیعی ملی اداره می شود، بقیه از بین رفته و به زمین های زراعی، ساختمان ها و تاسیسات مسکونی و صنعتی و ... تبدیل شده است. جنگل های کوهستانی این مناطق نیز اکنون تحت شدیدترین فشارهای تخریبی قرار دارد.
آمارهای سازمان جنگل ها و مراتع(65-64) حاکی از آن است که دام های محدوده جنگلی شمال کشور به حدود 5میلیون و700 هزار واحد دامی می رسد و این در حالی است که بیش از 437 هزار هکتاررمین کشاورزی، حاصل ازقطع درخت در دل جنگل وجود دارد وسالانه بیش از 77 هزار هکتار دیگر تحت آیش است. امایکی ازنکات مهم دیگر اینکه عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران در پی هشداری به مسئولان گفت: جنگلهای شمال به ویژه مازندران قدرت بازسازی ندارند و درختکاری در آن بی فایده است
پرفسور عطاالله قبادیان با بیان اینکه مسئولان و مردم باید پوشش سبز جنگلی در حال انقراض مازندران را در یابند، افزود : اروپا به عنوان سبزترین منطقه توانسته بدون تخریب جنگل از آن بهره برداری کند اما در مازندران به علت استفاده و بهره برداری بی رویه، جنگل در حال نابودی است.
وی بابیان اینکه جنگل منطقه هیرکانی(شمال ایران) مادر جنگلهای اروپاست افزود: متاسفانه این جنگل باوجود گونه های نادرگیاهی وجانوری بابی توجهی مسئولان وبهره بردارن درحال نابودی است.
به گفته وی، جنگل های کشور به ویژه مازندران کم کم در حال از دست دادن قدرت بازسازی خود هستند و به سمت کویر شدن پیش می روند و به علت بازسازی نشدن از سوی جنگل، درختکاری نیز بی فایده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران با بیان اینکه به علت به هم ریختگی تعادل بیولوژیکی زمین و از بین رفتن اکوسیستم، زمین توانایی بازسازی نهال های کاشته شده را ندارد، گفت: تنها راه حل نجات این منابع طبیعی عظیم رها کردن جنگل است تا جنگل خود را بازسازی کند.
وی خواستار توجه مسئولین و کارشناسان به صحبت ها و نظریات علمی در خصوص وضعیت بحرانی پوشش گیاهی مازندران شد وتاکید کرد: جنگل های مازندران از همه طرف با کانون های تخریب درگیر است و آلودگی دریای خزر، کویری شدن البرز و گرگان و توسعه شهری شدید در غرب و سمت گیلان پوشش سبز این استان را از بین برده است و اگر همین وضعیت ادامه یابد این میزان از جنگلهای باقی مانده نیز از بین می رود.
پرفسور عطاالله قبادیان گفت: جنگل های مازندران ظرفیت وجود صنایع سلولزی را ندارند و در همان راه اندازی صنایع چوب و کاغذ نیز این موضوع را به اطلاع مسئولان رساندم، ایران کشور فقیری نیست که بخواهد با از بین بردن جنگل نیازهایی نظیر صنایع چوبی را تامین کند.
وی با بیان اینکه باید از جنگل و منابع طبیعی برای زندگی و نجات مردم استفاده شود، افزود: جاده های ایجاد شده در بین جنگل ها علاوه بر ایجاد کانون های تخریب مسیری برای قاچاق چوب فراهم شده است.
امینی دکترای مدیریت منابع طبیعی و پژوهشگر مازندران نیز گفت: براساس بررسی ها و آمار تخریب سالانه می توان اعلام کرد روزانه 23 هکتار ازجنگل هلای این ناحیه نابود میشود.
بابایی منابع طبیعی وآبخیرداری مازندران منطقه ساری هم بااشاره به تغییرات اقلیمی در شمال کشور وتوان سازگاری درختان جنگلی بااین تغییرات گفت: طرح های جنگل داری وجنگل کاری درهر دو حوزه ساری ونوشهر همه ساله اجرا می شود.
وی کمبود نیروی حفاظتی،صعب العبور بودن برخی مناطق، تخریب وبرداشت نامناسب را ازمهمترین عوامل تخریب ونابودی جنگل شمال وبه ویژه مازندران برشمرد.گفت: کمبود اعتبار اجرای طرح هایی مانند ساماندهی دام جنگل نیزمشکلات رابیشتر کرده است.
با این اوصاف باید پرسید: آیا میراث کهن این منطقه را آیندگان می بینند؟ آیا وجود مشکلاتمی تواند بهانه بی تفاوتی به جنگل و خروج این طلای سبز از بحران باشد؟ تاکی باید منتظر ماند؟
منبع : صدا و سیما