مسجد جامع ساری
مسجد جامع ساری در سدههای اولیه تاریخی پس از اسلام ساخته شد. این مسجد در محله چناربن داخل بازار نرگسیه قرار گرفته است. بنای فعلی مسجد جامع ساری حاصل بازسازیهای مکرر در دوره قاجاریه و پهلوی است.مورخان، این اثر مسجد را قدیمیترین مسجد دیار طبرستان میدانند. در طول تاریخ، جهانگردان خارجی بسیاری در سفرنامههایشان از این اثر یاد کردهاند.پیش از بنای این مکان، آتشکدهای در مکان ساخت مسجد جامع ساری وجود داشت که تا قبل از ورود اسلام محل پرستش پیروان آیین زرتشتی بود اما با آزادی تبلیغ دین و پس از ورود اسلام به این منطقه و به اسلام گرویدن مردم، رفته رفته آتشکده به مسجد تغییر کاربری داد، بنابراین مسجد جامع ساری به جای آتشکده ساخته شد. این مسجد در روز پنجشنبه ۲۱ تیر ماه ۱۳۹۷ بر اثر اتصالات برق آتش گرفت و بعد از آن بازسازی شد.مسجد جامع ساری در اسفند ماه سال ۱۳۷۷ به ثبت ملی رسیده است.
غار اسپهبد خورشید
غار اسپهبد خورشید یا کرکیل دژ، در ناحیه دوآب شهرستان سوادکوه قرار دارد. به عبارتی دیگر این غار در ارتفاعات کوه البرز و تنگه تلاقی رود دوآب به فاصله ۵/۱ کیلومتر از جاده سوادکوه به تهران واقع شده است. غار اسپهبد خورشید بر سینه خطیر کوه قرار داشته و در متون تاریخی به نام طاق عایشه گرگیلی دژ نیز خوانده شده است. در زبان مردم منطقه سوادکوه، این غار به نام «لاپ کمر» معروف است. مردم روستای خطیر کوه و روستاهای اطراف، این غار را به نام ‘دیوکالی’ به معنای ‘غار دیو’ می شناسند. غار اسپهبد خورشید نخستین بار توسط هیات غارشناسان ایران در سال ۱۳۳۵ کشف شد.اسپهبد خورشید فقط یک غار نیست، در گذشته از غار استفاده جنگی بردند و میتوان آن را قلعه هم نامید. قلعهای که دیواره دارد و داخلش اتاقکسازی شده است. این غار روی یکی از کوه های آهکی منطقه به وجود آمده و داخل غار شاهد سنگ های استامیک هستیم که مانند قندیل به کف غار خیرهاند. تمام این زیباییها میتواند هم جنبه توریستی داشته باشد و هم جنبه تاریخی. برای این کار گروهی از کوهنوردان استان مازندران شروع به نصب میخ هایی بر دهانه غار اسپهبد خورشید کردهاند تا در آیندهای نه چندان دور حداقل گروههای کوهنوردی و سنگنوردی بتوانند به داخلش بروند. قوس دهانه غار، یکی از عظیمترین دهانههای غار طبیعی دنیا است. طول قوس طاق طبیعی و عظیم ۴۰متر بوده و درون غار بصورت تالاری بیضی شکل به درازای ۷۵، عرض ۲۵ و ارتفاع ۱۵ متر است. در برابر غار دیواری با سنگ و ساروج چیده شده و تا مدخل آن ادامه دارد. بنای این دیوار به دوره ساسانیان باز میگردد. در مقابل غار پرتگاه مهیبی قرار دارد که ورود به آن را بسیار مشکل میسازد. به دلیل وجود آب آشامیدنی در غار، در گذشته امکان مقاومت به مدت طولانی در آن وجود داشته است. داخل غار دارای اتاقهایی است که قدمت ساخت آنها به دوره ساسانیان باز میگردد. این غار در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.طاق این غار با ۸۰ متر پهنا و ۸۰ متر بلندی جزو طاق های معروف جهان به شمار می آید.
تپه باستانی گوهر تپه
گوهرتپه نام تپهای باستانی در فاصله میان شهر تاریخی بهشهر و رستمکلا است که شکلگیری آن به پیش از تاریخ بازمیگردد. ساکنان غارهایی مانند کمربند، هوتو و گمیشان پس از خروج از غار زندگی روستایی خود را در گوهرتپه آغاز کردند. گوهرتپه در دورههای مفرغ و برنز شکل شهرنشینی به خود گرفت. تا سالیان دراز ساکنان گوهرتپه از محوطه آن برای زندگی و همچنین دفن مردگان خود استفاده میکردند. در دوره برنز متاخر از گستردگی شهر کاسته و دفن مردگان به فضایی خارج از شهر انتقال داده شد. همجواری با دریا، جنگل، غارها، منابع سنگ و قرارداشتن در فاصلهی غارهای باستانی و درهها سبب شد تا گوهرتپه در مسیر توسعه و تکامل قرار گیرد، تا آنجا که در دوران مفرغ، گوهرتپه شهری با وسعت ۵۰ هکتار و مردمانی با فرهنگ و توانمند در ساخت ابزار بود. تیغهها، تراشههای سنگی و هاون سنگی از ابزارهای سنگی یافت شده در این تپهی باستانی است که برای درو غلات، تکه کردن گوشت و آسیاب کردن از آن ها استفاده میشد.جنگافزارهای مفرغی مانند سرنیزه، خنجر، زیورآلاتی مانند گردنبند و دستبند، پیکرکهای حیوانی و انسانی، ریتونهای سفالی به شکل لاکپشت و پرنده، دوک و سردوک، فلاخن، ژتون و مانند اینها از دیگر آثار شاخص یافت شده در گوهرتپه است. براساس افسانهای بومی، در روزهای عید اسبی از حفرههای محل دفن مردگان به سوی دریا میرود تا آب بنوشد، اگر کسی با گِل به او بزند اسب تبدیل به طلا خواهد شد.این تپهی انسانساز در اسفند ماه ۱۳۸۰ به ثبت ملی رسیده است.