عصرساری، شروع زمستان هرساله برای مردم مازندران با دلهره همراه است، دلهرهای که ریشه در مشکلات بیشماری دارد که با شروع زمستان برای مازندرانیها پدید میآید، مشکلاتی که نظیر آن را در هیچ استان دیگری نمیتوان یافت، افت فشار گاز، افزایش تصادفات جادهای و عدم پیشبینی تمهیدات لازم هنگام از بین رفتن مرکبات.
جالب اینجاست که علت این مشکلات کاملاً به ماهیت حقیقی زمستان، یعنی سرما بازمیگردد و بیشک تجمیع این مشکلات در مازندران به چیزی جز عدم مدیریت درست بازنمیگردد.
رسم است که پس از پایان یک بحران وقوع عوامل آن بحران بررسی و راهکارهای مناسب جهت جلوگیری از وقوع آن تدوین میشود، اما گویی این رسم سالهاست در مازندران منسوخشده و هرساله تنها به ابراز امیدواری جهت گرمتر شدن زمستان سال بعد اکتفا میشود.
مازندران دومین استان صادرکننده مرکبات در کشور بوده که این امر موجب شده تا مرکبات در مازندران اشتغالزا و درآمد آفرین باشد.
شرایط نامساعد جوی، امسال مرکبات مازندران را دچار بحران کرده است بطوریکه در طوفانی با سرعت بیسابقه آسیب جدی به محصولات کشاورزی استان وارد شد و همچنین با بارش برف زودهنگام به دلیل نرسیدن زمان چیدن، مرکبات این استان خسارات زیادی دیدند.
با آغاز بارش نخستین دانههای برف و سفیدپوش شدن درختان، دلهره به جان باغداران افتاد و همان شب سعی کردند با روشهایی که میدانستند باغشان را از خسارتهای احتمالی مصون نگهدارند.
اما این شببیداری باغداران و تدبیرمسئولان در پیشنهاد روشن کردن آتش در باغها!!! فایده نداشت؛ چراکه پس از یخزدگی پرتقالهای تامسون تلخ شدند و پس از سرمازدگی قیمت مرکبات کاهش یافت.
در اثر بارش نابهنگام برف، کشاورزان و باغداران مازندرانی دچار خسارتهای زیادی شدند و این خسارتها متأسفانه فقط شامل محصولات باغی نمیشود، بلکه چند هزار اصله درخت در این میان در اثر یخزدگی کاملاً خشک شدند.
طبیعی است در تحمل این ضرر و زیان ناشی از شرایط جوی، کشاورزان متوقع حمایت از دولت باشند، ولی دولت تنها در تصویب برخی مصوبات از باغداران حمایت کرد، که در اجرا نتوانست ضرر باغداران را جبران کند.
دلاور حیدرپور رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران درباره قیمت خرید تضمینی پرتقال، گفت: پرتقال به اندازه کافی در استان وجود دارد و نگرانی از بابت تأمین مرکبات نداریم، بلکه زیادی تولید نیز داریم.
وی ادامه داد: با برآوردهای اولیه ۳۰ درصد مرکبات استان دچار سرمازدگی شد ولی به این مفهوم نیست که باید دور ریخته شود، بلکه بخشی وارد بازار، بخشی برای آبگیری و محصولاتی هم که به مرحله تلخی نرسید، برای شب عید ذخیرهسازی میشود.
از طرفی به دلیل عدم توانایی در جلوگیری از ورود مرکبات تلخ به بازار مرکباتی که تا چند سال پیش کیلویی ۱۷۰۰ تومان خریداری میشود امسال به قیمت کیلویی ۲۰۰ تومان رسیده که این خود ضرر دیگری به جیب باغداران است.
اینهمهی ماجرا نیست و باغداران مازندران از مشکلاتی ریشهایتر رنج میبرند و از سوی دیگر در شرایطی که دولت میتواند همانند گندم و سویا باقیمت گذاری درست و ایجاد مراکز خرید مرکبات فعالیت دلالان را متوقف کند و شرایط فروش مرکبات باقیمت واقعی آن را فراهم سازد درنتیجهی عدم مدیریت درست این بازار قیمتگذاری توسط دلالان انجامشده و مرکباتی که از کشاورز کیلویی ۷۰۰ تومان خریداری میشود در استانهای دیگر کیلویی ۷۰۰۰ تومان به فروش می رسانند.
حیدرپور در تشریح خرید تضمینی پرتقال، گفت: خرید مرکبات در استان آغاز شده و نگرانی برای تأمین مرکبات شب عید وجود ندارد، پرتقال درجه یک بدون آفت و سرمازدگی هر کیلوگرم ۸۳۴ تومان از باغداران خریداری میشود.
امسال حدود ۵۰۰ هزاران از مرکبات استان مازندران دچار خسارت و تنها نزدیک به ۸ هزار تن آن وارد صنایع تبدیلی شده ضمن اینکه ظرفیت آبمیوه گیری ما در روز ۳۰۰ هزار تن است و خسارت باغداران مازنی براثر سرمازدگی که اخیراً اتفاق افتاد حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان برآورد شده است.
اگرچه با پیگیری مجمع نمایندگان و استاندار مازندران و همچنین دستور رئیسجمهور و سازمان برنامه بودجه منجر به مصوبه هیئتوزیران در راستای خرید تضمینی مرکبات و مصوب شدن تخصیص اعتبارشده طبق مصوبات انجامشده ۲۰۰ میلیارد تومان تسهیلات برای جبران خسارات مرکبات در نظر گرفتهشده است اما به نظر میرسد بازهم عدم مدیریت درست این اعتبارات و تسهیلات عرصه گرهای از کار باغداران باز نکرده و با ادامهی این رویه و رویه متفاوت دولت در حمایت از شالیکاران در سال گذشته، باید انتظار داشت بسیاری از باغهای مرکبات مازندران از سال آینده به شالیزار تبدیل میشوند.