به گزارش تابناک قم، «مجتمع ناشران قم» به عنوان بزرگترین مجتمع کتاب فروشی استان در سال 92 و پس از 5سال انتظار با هزینه ای بالغ بر 27میلیارد با حضور مسئولان کشوری و استانی افتتاح شد. به این امید که بتواند در رونق بازار نشرِ دومین مرکز چاپ و نشر کشور تاثیر بگذارد.
مجتمعی پر از مغازه های خالی
وارد این مجتمع عظیم که می شویم بیش از هر چیز خالی بودن مغازه ها و بسته بودن درب بسیاری از آن ها توجه آدم را به خود جلب می کند. بعضی ناشران از فضای این مغازه ها برای قرارهای کاری خود و کاربری های دیگری استفاده می کنند. در حقیقت این مرکز فروش کتاب با این همه هزینه و بودجه هیچ باری از روی دوش صنعت نشر برنداشته و ثابت کرده احداث و عدم احداث آن هیچ فرقی به حال قم نمی کند.
مجتمع ناشران برای استفاده 300 ناشر راه اندازی شد اما در حال حاضر کم تر از 10درصد از آن ها مستقر شده اند. ناشرانی هم که این مجتمع را انتخاب کرده اند به دلیل بی جایی بوده است و اگر جای بهتری برای فعالیت پیدا کنند، حتما به این مجتمع نسبتا تعطیل ترجیح می دهند.
شاید بتوان گفت تنها فایده مجمتع ناشران برگزاری چندین دوره نمایشگاه کتاب بوده است. در حالیکه نمایشگاه کتاب سال گذشته با وجود مشکلات تهویه و پارکینگ در مصلی قدس برگزار شد و سوالی که مطرح می شود این است که با وجود امکانات و تجهیزاتی بسیار مناسبی که در مجتمع ناشران وجود دارد چرا اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم از ظرفیت این مجتمع استفاده نکرد.
نکته قابل توجه این است که بسیاری از ناشران و کتابفروش هایی که در مجتمع ناشران غرفه دارند در داخل شهر نیز مغازه دارند و در واقع هنوز به انتقال کامل به این مجمتع اطمینان ندارند.
اما در این میان سوالی اصلی دلیل عدم انگیزه ناشران قمی برای فعالیت در این مجتمع است. اگر یک روز قصد خرید کتابی را در قم داشته باشید کافی است به اطراف حرم حضرت معصومه و خیابان ارم و صفاییه مراجعه کنید. از پاساژ قدس گرفته تا بوستان کتاب و کتاب فروشی های کوچکی چون سوره، شهر کتاب و کلبه اشراق و کتاب فروشی بزرگ آستان قدس رضوی همه و همه دست به دست هم داده اند تا به هر کتابی که نیاز دارید در اسرع وقت دست پیدا کنید. بنابراین با وجود موقعیت مناسب این کتاب فروشی ها و نزدیکی آن ها به نقطه مرکزی شهر دیگر لزومی ندارد به مجمتع ناشران مراجعه کرد. چرا که موقعیت این مجمتع برای طلاب و دانشجویانی که عمدتا وسیله نقلیه شخصی ندارند، اصلا مناسب نیست و بایستی برای رسیدن به آن چند صدمتری را پیاده روی کنند.
مانعی به نام پاساژ قدس
نکته ای که از نظر مسئولان امر مغفول مانده این است که برای راه اندازی و رونق هرچه زودتر مجتمع ناشران باید از فعالیت کتابفروشی های اطراف حرم مانند پاساژ قدس جلوگیری کرد و تا زمانی که این مراکز فعال هستند، جایی برای رونق مجتمعِ پر هزینه ناشران وجود نخواهد داشت.
لازم به ذکر است در چند سال گذشته به طور عمومي استقبال از حوزه نشر سقوط كرده و همين موضوع باعث شده حتي ناشران بزرگ نیز قدرت جابجايي و انتقال كامل به مجتمع ناشران را نداشته باشند. از سوی ديگر اگر ناشران در فضاي جديدي مستقر شوند، طبيعي است اين ترس را داشته باشند كه در اثر اين جابجايي بخشي از مشتريان و مخاطبان خود را از دست ميدهند.
با این وجود به اذعان بسیاری از فعالان این عرصه، بار بازار نشر، بیش از هر حوزه ای بر دوش کتاب های درسی حوزوی و دانشگاهی و حتی دبیرستانی است و اگر مسئولان تمهیداتی برای انتقال کتابفروشان و ناشران درسی به مجتمع ناشران بیاندیشند، امیدی به رونق گرفتن این مجتمع می توان داشت.
از سوی دیگر علاوه بر لزوم اتخاذ سیاست هایی جهت انتقال اکثر ناشران به مجتمع ناشران ، با طرح های تشویقی چون برپايي نمايشگاههاي پنجشنبه بازار كتاب و فروش كتابهاي دست دوم و حتی برگزاری نمايشگاه هاي فصلي و مناسبتي مثل رمضان و محرم می توان گام های خوبی برای تقویت بازار نشر کتاب و تشویق کتاب فروش های قم به این مجتمع برداشت.
مسئولانی که این مجتمع بزرگ را ساخته اند باید قبل از هرچیز خود را جای مردمی می گذاشتند که قصد خرید کتاب دارند. ابتدا باید به این فکر می کردند که این مجتمعِ 27میلیاردی چه ویژگی های برجسته ای نسبت به دیگر مراکز فروش کتاب دارد تا شهروندان قمی برای مراجعه به آن احساس نیاز کنند.
با وجود گذشت بیش از سه سال از افتتاح این پروژه آیا هیچ یک از دلسوزان استان برنامه ای برای این ساختمان عظیم ندارند؟ ساختمانی که سرمایه های بالقوه و بالفعل فراوانی را در خود جای داده است. آیا طرحی برای کاهش تراکم فعالیت در خیابان های اطراف حرم ندارند و هنوز می خواهند مهم ترین مراکزی تجاری و فرهنگی شهر در مرکزی ترین نقطه شهر به فعالیت خود ادامه دهند؟ این ها سوالاتی است که همواره از سوی مدیران شهری بی جواب مانده است.