خشکسالی و کمبود منابع آبی قابل مصرف برای کشاورزی و مصرف انسانی سالهاست که به یکی از مهمترین تهدیدات کشورهای خاورمیانه بدل شده است تا جایی که برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس چندین سال است که در حوزه تولید دستگاههای بازیافت آب شرب سرمایه گذاری های کلانی را انجام داده اند.
با این حال هنوز در کشور ما سیاست گذاری منسجم و خرد محوری در حوزه بهینه سازی مصف آب صورت نگرفته است و سیاست های مقطعی مدیریت آب چالش های فراوانی را برای وحدت ملی و حتی اکوسیستم طبیعی ایران به بار آورده است.
بطور مثال اگر نگاهی به پروژه های سد سازی دولت کارگزاران نگاهی داشته باشیم امروز در می یابیم که این سد های گران قیمت که به بهای هزینه میلوینها دلار منابع ملی ساخته شده اند امروز نه تنها کمک چندانی به بهبود منابع آبی قابل مصرف کشور نکرده اند بلکه ضربه جبران ناپذیری را به اکوسیتم طبیعی کشور نیز وارد کرده اند.
اما در سال های اخیر نوع دیگری از پروژه های مدیریت منابع آبی با محوریت انتقال آب از استانهای پر آب به استان های کویری کلید خورده است این خود زمینه ساز برخی از تنش های قومیتی در کشور شده است که از دید برخی کارشناسان در سالهای آینده می تواند یکی از بزرگترین تهدیدات امنیتی را برای تمامیت ارزی کشور به همراه داشته باشد.
به این اوصاف می توان دریافت که در طول دهه های گذشته اقدامات مناسبی برای مدیریت بحران خشک سالی و مدیریت منابع آبی صورت نگرفته است.
با این حال نباید از نقش فرهنگ سازی مصرف صحیح آب در جامعه غافل شد که در ادامه مدیرعامل شرکت آب منطقهای زنجان در گفتگو با «ایسنا» با اشاره به این موضوع و بیان اینکه مصرف بیش از اندازه آب در کشور حاکی از آن است که به شدت نیازمند ترویج فرهنگ صرفهجویی در مصرف آب هستیم، اظهار داشت: نهادینه کردن مصرف صحیح آب در کشور، همه ماجرا نیست، بلکه باید زیرساختهای کاهش مصرف را نیز ایجاد کنیم. از طرفی با توجه به اینکه 90 درصد آب در حوزه کشاورزی به مصرف میرسد، باید در این بخش به جد ورود کنیم.
یوسف رضاپور با اشاره به اینکه از مجموع 17 هزار و 826 حلقه چاه در استان، 7369 حلقه چاه بدون مجوز شرکت آب منطقهای زنجان اقدام به برداشت آب کرده و 10 هزار و 457 حلقه چاه نیز دارای مجوز از این شرکت هستند، تصریح کرد: در حال حاضر حدود 312 میلیون مترمکعب آب از چاههای غیرمجاز استان زنجان برداشت میشود. همچنین میزان اضافهبرداشت آب از چاههای مجاز نیز 152 میلیون مترمکعب است.
این مسئول با یادآوری اینکه در مجموع سالانه حدود 464 میلیون مترمکعب آب بدون مجوز از چاههای مجاز و غیرمجاز استان زنجان برداشت میشود، اظهار کرد: کل آب استان اعم از چاهها، قنوات، چشمهها، آبهای سطحی و ... در حدود یک میلیارد و 874 میلیون مترمکعب است که از این میزان، سالانه حدود 64 میلیون مترمکعب به صورت غیرمجاز برداشت میشود.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای زنجان با بیان اینکه تا به امسال 368 حلقه چاه غیرمجاز در استان بسته شده و 827 حلقه چاه نیز برای تعیین تکلیف پلمب شده است، خاطرنشان کرد: علاوه بر بستن و پلمب این تعداد چاه غیرمجاز که با دشواریهای زیادی همراه بوده، 87 حلقه چاه مجاز نیز از ابتدای امسال تاکنون به خاطر اضافهبرداشت آب، از شرکت آب منطقهای زنجان اخطار گرفتهاند.