چندی پیش بود که اعلام خبر شیوع آنفلوانزای مرغی در یکی از استانهای شمالی کشور، سبب شد تا بازار مرغ و تخم مرغ کشور بویژه در بخش صادرات از رونق بیفتد و با وجود اینکه وزارت بهداشت پاک و سالم بودن این محصولات را تأیید کرد، اما سبب نشد تا مرزهای کشورهای عراق و افغانستان به روی این کالای استراتژیک باز شود. به این ترتیب انباشت تولیدات بویژه در بخش تخم مرغ و نبود سردخانه و بازار مصرف سبب شد تا کاسه صبر تولیدگران به سر آمده و دست کمک به سوی دولتمردان بویژه جهادکشاورزی دراز کنند.
* خبری که نادرست بود
طلوع، یکی از نمایندگان مرغداران که همراه عده ای دیگر برای حل مشکل به جهاد کشاورزی مراجعه کرده، دراین باره می‌گوید: اعلام یک خبر کذب با عنوان شیوع آنفلوانزای مرغی آن هم در استانهای شمالی کشور سبب شد که بازار صادرات و فروش ما مختل شود و به دلیل انباشت تخم مرغ، بسیاری از همکاران بنده مجبور به معدوم کردن این محصول شده اند.
حقانی نیز از دیگر نمایندگان مرغداران است که دراین باره می‌گوید: جالب اینجاست که ذخیره سازی سردخانه ای برای مرغ گوشتی توسط نهادهای دولتی وجود دارد، اما برای تخم مرغ نه، حال اینکه تخم مرغ گرم را نمی توان تا مدت زمان زیادی در انبار نگه داشت.
شکوری هم مرغدار دیگری است که می‌گوید: درحال حاضر 7هزار تن تخم مرغ در سردخانه ها انبار شده و سردخانه ها ظرفیت انباشت بیشتر ندارند. این درحالی است که قرارداد نگهداری نیز تا ابتدای مهرماه سال جاری است.
* حمایت نکردن صنایع استان از تولیدگران
مرغدار دیگری هم عنوان می‌کند: متاسفانه صنایع غذایی استان نیز به جای حمایت از ما، تخم مرغ مایع را از آذربایجان به قیمت کیلویی 3هزار و 300 تومان می‌خرند و حاضر نیستند از مرغداران خراسانی با قیمت پایین تر خریداری کنند!
* تولید مازاد به خواست دولت
مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی خراسان رضوی نیز دراین باره گفت: براساس سیاستهای راهبردی برنامه توسعه پنجم، 920 هزار تن تولید در کشور پیش بینی شده بود که مرغداران به این سیاست پایبند بودند، اما متأسفانه دولت حمایتهای لازم را در خصوص برنامه های صادرات یا ایجاد صنایع ذخیره سازی و یا تبدیلی انجام نداده است.
منتظری ادامه داد: از این سقف، 150 هزارتن برای صادرات درنظر گرفته شده بود که هم سال گذشته هم امسال به سختی موفق شدیم این صادرات را انجام دهیم. البته در خصوص مشکل فعلی باید بگویم، چندی پیش با اعلام شیوع بیماری آنفلوانزای فوق حاد در یکی از استانهای شمالی کشور که بعد مشخص شد هیچ ارتباطی به صنایع تولید مرغ نداشته و چند دام خانگی دچار این بیماری شده‌اند، پیامدهای آن گریبان مرغداران را گرفت و به دلیل بسته شدن مرزهای افغانستان و عراق، اعضای این اتحادیه موفق نشده اند تاکنون یک کیلو تخم مرغ را صادر کنند.
* خسارت 90 میلیارد تومانی مرغداران
وی تصریح می‌کند: در طول 365 روز گذشته یک روز مرغدار نتوانسته است تخم مرغ را به قیمت مصوب به فروش برساند و خسارت 900 میلیارد ریالی در خراسان رضوی در این صنعت وجود دارد و ما این را به همه مسؤولان عنوان کرده‌ایم.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی خراسان رضوی درباره خواسته آنان از مراجع ذی صلاح می‌گوید: دامپزشکی کل کشور عنوان کرده که خطر بیماری وجود ندارد. بنابراین چون تنها راه مصرف این مازاد، صادرات است، مسؤولان دولتی با رایزنی و مساعدت نسبت به بازگشایی مرزها اقدام کنند. در خراسان رضوی 240 بهره بردار مرغ بیش از 8 میلیون و 500 هزار قطعه مرغ تخمگذار داریم.
وی ادامه می‌دهد: پیشنهاد اصلی ما این است که دولت با اعلام سبد خانوار نسبت به توزیع این مازاد و خرید از مرغداران اقدام کند.
* 94 هزار تن مازاد تولید داریم
اما معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی که درباره تجمع مرغداران و وضعیت کنونی آنان می‌گوید: خوشبختانه در بحث تولید، شرایط استان و کشور بسیار خوب است، اما مازاد تولید در بحث تخم مرغ داریم.
سیدجعفر حاجی مجتهد ادامه می‌دهد: با توجه به نزدیکی خراسان رضوی به کشورهای آسیای میانه و همین طور افغانستان، نیاز واقعی استان 65 تا 70 هزار تن تخم مرغ در سال است که حدود 94 هزار تن مازاد تولید داریم و سال گذشته از این میزان 40 هزار تن را موفق شدیم صادر کنیم.
وی تصریح می‌کند: متاسفانه عنوان شدن بیماری آنفلوانزا در کشور سبب شد کشورهای همسایه از ورود کالای ایرانی خودداری کنند. البته در این مدت جهاد با خرید 500 هزار قطعه مرغ پیر از مرغداران به آنان کمک کرده است.
* کم توجهی و سودجویی سبب آشفتگی بازار
حاجی مجتهد در پاسخ به این پرسش که مرغداران براین باورند، در بحث مازاد تولید، جهاد نیز مقصر است، چه نظری دراین باره دارید؟ گفت: از آنجا که تمامی امور مرغداران به اتحادیه میهن واگذار شده، در درجه نخست آنان خود مسؤول کنترل جوجه ریزی هستند، با این حال ما نیز بر این امر کنترل لازم را انجام می‌دهیم و به واحدهایی اجازه این کار را می‌دهیم که از اتحادیه و دامپزشکی مجوزهای لازم را گرفته باشند.
وی ادامه داد: با این حال متأسفانه گاهی افرادی هستند که برای سودجویی، جوجه بیشتری از ظرفیت واحد خود دریافت می‌کنند که یا آن را خودشان پرورش می‌دهند یا به واحدهایی که ما به آنها مجوز جوجه ریزی نداده ایم، با قیمت بالایی می‌فروشند.
وی اظهار می‌دارد: با وجودی که بارها به دوستان اعلام کرده ایم مطابق ظرفیت و توان بازار فروشی که دارند، اقدام به تولید محصول کنند، اما بازهم شاهد مازاد تولید هستیم که در بحرانهای این چنینی گریبان تولید کنندگان را می‌گیرد.
* جلسه با استاندار برای برون رفت از بحران فعلی
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی درباره اینکه چه راهکاری را برای جلوگیری از معدوم سازی تولیدات مرغداران درحال حاضر پیشنهاد می‌کنید، گفت: چون بعضی تصمیمات از حوزه اختیارات استان و سازمان خارج است، نمی‌توان انتظار داشت که از فردا جهاد اقدام به خرید مازاد محصول مرغداران کند، با این حال برای رفع مشکل و تصمیم گیری صحیح، جلسه ای فوری با استاندار و نمایندگان مرغداران برگزار خواهیم کرد و امیدواریم با خروجی مناسب این جلسه، جلوی ضررهای تولیدگران خراسان تا حدودی گرفته شود.
مرتضی روشنی / قدس ویژه خراسان
