دکتر «ملیحه علیمندگاری» به مناسبت ۲۱ تیرماه با اشاره به دلیل نامگذاری این روز به عنوان روز عفاف و حجاب، گفت: به دنبال اجباری شدن کلاه شاپو و ممنوعیت حجاب و سیاستهای تغییر لباس در دوران پهلوی اول، در تیرماه ۱۳۱۴، آیتالله سید حسین طباطبایی قمی به پیشنهاد علمای مشهد برای مذاکره با رضاخان در مورد این سیاستها راهی تهران شد ولي قمی در تهران در حصر قرار گرفت و ممنوعالملاقات شد.
به گفته وي، در ۲۱ تیرماه ۱۳۱۴ مردم مشهد در اعتراض به این اقدام حکومت در مسجد گوهرشاد تجمع کردند ولي با حضور قوای نظامی این تحصن به شدت سرکوب و بیش از ۱۶۰۰ نفر کشته و زخمی شدند.
عليمندگاري ادامه داد: پس از واقعه مسجد گوهرشاد روحانیان سرشناس مشهد دستگیر و تبعید شدند و به دستور رضا شاه برخی از روسای ادارات مشهد تغییر کردند لذا شورای فرهنگ عمومی کشور، این روز را به عنوان روز عفاف و حجاب نامگذاری کرده است.
«حجاب» ارزندهترین نمود فرهنگی اجتماعي در تمدن ایرانی- اسلامي
اين عضو هيات علمي دانشگاه تصریح کرد: «حجاب» که از ارزندهترین نمودهای فرهنگی، اجتماعی در تمدن ایرانی - اسلامی است به عنوان وظیفه و مسئولیت اخلاقی و شرعی در نظام فقهی و اخلاقی اسلام مورد توجه قرار گرفته است.
به گفته علیمندگاری، عفاف امری باطنی مثل سایر صفات اخلاقی انسان است که ظهورش در نوع پوشش و لباس متبلور شده و طیف گسترده ای از رفتارهای مختلف از پوشش بدن تا شیوه گفتار، نگاه، حرکات، استفاده از زیور آلات و آرایش، نوع دوخت، جنس، رنگ و تناسب لباس را در بر می گیرد.
وي با بیان این مطلب که این مسئله برای زنان و مردان مشترک است، گرچه برای زنان به دلیل جاذبه های ظاهری که در آنها بیشتر است، مورد توجه خاص قرار گرفته است گفت: پوشش و حجاب به عنوان کنشی اجتماعی، از یکسو تحت تأثیر ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است و از سوی دیگر، متأثر از کنشگران اجتماعی اعم از زن و مرد است.
آموزشهای بنیادین و مداوم در خانواده، مدرسه، دانشگاه و اجتماع
علیمندگاری با اشاره به اینکه حجاب و عفاف پدیده مذهبی - ارزشی مهمی در تعالیم اسلامی است تصریح کرد: توجه به زمینههای فرهنگی - اجتماعی به عنوان بستر آن بسیار شایسته و لازم است و اشاعه و تعمیق آن نیازمند آموزشهای بنیادین و مداوم در خانواده، مدرسه، دانشگاه و اجتماع است.
وي اظهار کرد: توجه نکردن به پیچیدگی ناشی از تأثیرگذار عوامل متعدد و گوناگون، سبب ایجاد نقص در تحلیل پدیده اجتماعی فرهنگی حجاب و عفاف شده است که در نهایت، تأثیر خود را در مقاومت درونی این پدیده در برابر اعمال راهبردهای توسعه فرهنگ حجاب و عفاف نشان می دهد.
وی ادامه داد: با وجود تلاشها برای تربیت عفاف و حجاب در ایران آسیبهای جدی در این فرایند مشهود بوده است. روشهای کم اثر و حتی آسیب رسان در این فضاها در مراحل مختلف تحول، ممکن است تا سالها موفقیت برنامه های دیگر را مختل کند.
علیمندگاری در پایان گفت: بدیهی است که در کنار شرایط مساعد اجتماعی برای ارزش تلقی کردن و الگوپذیری این فرهنگ، نیازمند درونی و نهادینه شدن آن در وجود افراد است. بدون شک رسیدن به این هدف نیازمند مشارکت و توجه جدی همه نهادها و دستگاهها به صورت مستمر و هدفمند است.