به گزارش تابناک مازندران به نقل از خبرگزاری سوادکوه نیوز و خبرگزاری فارس در شهرستان سوادکوه، سیل از رخداد‌های طبیعی با قدمت کهن است که با بارش باران و خروج جریان آب از بستر اصلی خود اتفاق می‌افتد و در این فرایند مجموعه اقداماتی برای تسهیل یا ایجاد مانع در ایجاد خسارات موثر است.
*۵ هزار نفر در تهدید سیل رودخانه تالار در زیراب سوادکوه
کوهستانی بودن شهرستان سوادکوه و بارش باران‌های فصلی و سرازیر‌شدن سیل از شاخص‌های طبیعی و جغرافیایی این شهرستان است
سیل اخیر سوادکوه با تخریب ۳ واحد ساختمانی با ۱۳ واحد آپارتمانی و جاده‌ها و تهدید ده‌ها واحد دیگر در مسیر ۱۵ کیلومتری خط ساحلی زیراب سوادکوه همراه بوده است.
آن‌چیزی که باعث شکرگزاری الهی می‌شود فقدان خسارت جانی در این حادثه است که اگر در نیمه‌شب و یا عدم آگاهی اهالی و یا شرایطی دیگری که موجب باقی ماندن در ساختمان‌ها را به‌دنبال داشت، شاهد فاجعه انسانی در زیراب سوادکوه با خشم طبیعتی بودیم که در حدود ۵۰ سال اخیر بی‌سابقه بود.
اگر خط ۱۵ کیلومتری جاده ساحلی زیراب سوادکوه از منطقه بیمارستان شهدای زیراب تا سپاه سوادکوه و بخشی از خیابان ۱۷ شهریور را شامل حدود ۲ هزار واحد ساختمانی با جمعیت حدود ۵ هزار نفر و واحدهای تجاری مختلف در نظر بگیریم شاهد خطر‌خیز بودن این واحدها و در معرض آسیب بودن جمعیت هزاران نفری هستیم.
*آب منطقه‌ای برای مدیریت رودخانه تالار با شهرداری زیراب همکاری کند
سید محمد صادقیان که ۷ سال به عنوان شهردار زیراب از سال ۸۶ تا ۹۲ و سرپرست شهرداری در سال ۸۲ را در کارنامه خود دارد با اشاره به اینکه پرونده ساختمان‌هایی به کمیسیون ۱۰۰ می‌رود که به صورت تخلفی ساخته شده باشد، گفت: آب همیشه مسیر خود را پیدا می‌کند و سیل اخیر با شدت و گستردگی خود آسیب‌های گسترده‌ای را به وجود آورد.
وی که هم‌اکنون شهردار شهر ارطه قائمشهر است با بیان اینکه ساخت دیوار حائل و تقویت سازه‌های حفاظتی در دوران شهرداران اخیر در اولویت قرار داشته است، افزود: ساخت دیوار حفاظتی با بودجه‌های موجود تنها با مشارکت مردم امکان‌پذیر است و افرادی که ساختمان میلیاردی می‌سازند برای تقویت حفاظت از آن واحدها با شهرداری همکاری کنند.
شهردار سابق زیراب با اشاره به اینکه کمیسیون ماده ۱۰۰ که با هدف بررسی بنا‌ها فاقد پروانه تشکیل می‌شود، خاطر نشان کرد: کمتر اتفاق افتاده است که حکم تخریب در این کمیسیون برای مناطق مختلف کشور صادر شود.
صادقیان با اشاره به اینکه انجام فعالیت‌های مربوط به حفاظت از بنا‌ها یا دیوار‌های حفاظتی کمتر به چشم می‌آید و مشارکت مردم در این موضوع باید در شهرهای مختلف مدیریت شود، اظهار کرد: در دوران مدیریت در شهرداری زیراب برای عدم ساخت و ساز غیر‌مجاز با درگیری فیزیکی هم مواجه شده بودیم و شهر زیراب هر ساله با مشکل سیل و ساخت و ساز غیر مجاز مواجه است.
نوزدهمین شهردار زیراب سوادکوه در بیان راهکارهای جلوگیری از تکرار خسارات سیل در سال‌های آینده، گفت: آب منطقه‌ای باید با شهرداری برای لایروبی و ایجاد دیوار حائل کنار رودخانه به توافق برسد و بضاعت شهرداری تکافوی ایجاد دیوار حائل و حل مشکلات مربوط به سیل رودخانه تالار را ندارد و باید با مشارکت دستگاه‌های مختلف و مردم به افزایش حفاظت شهر در برابر سیل پرداخت.
* اساسی‌ترین مشکل مدیریت رودخانه تالار زیراب سوادکوه عدم وجود متولی ثابت است
اسد‌الله محمد‌پور در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در شهرستان سوادکوه با اشاره به اینکه سیل یک بلای طبیعی است و از کنترل کامل خارج است، گفت: برنامه‌ریزی مناسب برای کاهش خسارات سیل از اولویت‌های مدیریت بحران است.
وی که از سال ۸۲ تا ۸۶ شهردار زیراب سوادکوه بوده است و سابقه مدیر‌کلی میراث فرهنگی مازندران را نیز در کارنامه خود دارد، افزود: وجود سیل در زیراب سوادکوه با خسارات مختلفی همراه است که با ارزیابی شرایط و ارائه راهکارهای مناسب باید در کنترل آن تلاش کرد.
هجده‌مین شهردار زیراب سوادکوه، عدم وجود متولی ثابت را اساسی‌ترین مشکل مدیریت رودخانه تالار زیراب سوادکوه ذکر و خاطر نشان کرد: آب منطقه‌ای متولی رودخانه‌هاست ولی درباره مدیریت رودخانه در شهرها، ابهام قانونی وجود دارد.
محمد‌پور با بیان اینکه ساماندهی رودخانه تالار از طرح‌هایی است که آن را پیگیری کردیم ولی شاهد تداخل انتظارات و وظایف بین آب منطقه‌ای و شهرداری بودیم، اظهار کرد: ساماندهی رودخانه تالار برای کاهش اثرات تخریبی سیل باید اجرایی شود و اجرای ساماندهی آن علاوه بر تعریف منابع مالی باید با همکاری ادارات و نهادهای مختلف و مردم همراه شود.
شهردار سابق زیراب با اشاره به کوهستانی و نیمه‌کوهستانی بودن زیراب و سوادکوه و ارزش زمین در آن به سیل اخیر اشاره کرد و با بیان اینکه در طول ۵۰ سال اخیر، چنین سیل و طغیان رودخانه‌ای را به یاد ندارد، گفت: دوره برگشت سیل که مورد نظر کارشناسان وزارت نیرو است باید مورد توجه قرار گیرد و مدیریت برای کنترل سیل به عزم عمومی و تامین اعتبار و پذیرش مسئولیت‌ها و تامین اعتبار نیازمند است.
*ایجاد دیوار حفاظتی تنها راه‌حل تاثیر‌گذار برای جلوگیری از خسارات سیل زیراب است
محمود اعتصامی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در شهرستان سوادکوه با اشاره به اینکه سیل اخیر سوادکوه در حدود ۵ دهه اخیر بی‌سابقه بوده است به عدم اطلاع‌رسانی مکتوب هوا‌شناسی و دستگاه‌های مرتبط اشاره کرد و گفت: با اطلاع‌رسانی تلفنی مدیر کل مدیریت ستاد بحران مازندران در اولین روز بارندگی به وظیفه اطلاع رسانی عمومی خود و اقدامات پیش‌گیرانه عمل کردیم.
وی که از سال ۹۲ به عنوان شهردار زیراب انتخاب شده است به سیل همراه با سنگ و درخت و اشیای مختلف از روستا‌های آپن و انند و چرات اشاره کرد و با بیان اینکه سرعت و حجم سیل اخیر اجازه فعالیت را سلب کرده بود و کسی در این شرایط توانایی فعالیتی نداشت، افزود: در سیل اخیر و خسارات ایجاد شده، اداره و نهادی را مقصر نمی‌دانم.
شهردار زیراب با اشاره به اینکه در صورت لایروبی و ایجاد دیوار حفاظتی شاهد کاهش خسارات بودیم، خاطر نشان کرد: ایجاد ۵۰ متر دیوار حفاظتی زیر پل فجر زیراب از تخریب حداقل ۳۰ واحد ساختمانی جلوگیری کرده است.
اعتصامی از مکاتبه ۶ سال اخیر شهرداری زیراب با آب منطقه‌ای و مدیریت بحران استان و کشور و عدم پاسخ‌گویی آنان برای تامین اعتبار ایجاد دیوار حفاظتی در شهر زیراب خبر داد و اظهار کرد: ایجاد دیوار حفاظتی تنها راه‌حل تاثیر‌گذار برای جلوگیری از خسارات سیل است و نقطه‌نظرات بیان شده درباره تاثیر پل شهرداری به ایستگاه الاشت و یا کمبود ماشین‌آلات سنگین برای مدیریت سیل اخیر را رد می‌کنم و گستردگی سیل و کم‌سابقه بودن آن باید مورد توجه قرار گیرد.
شهردار زیراب به برآورد اولیه خسارات سیل اخیر اشاره کرد و با بیان اینکه ۲۰ میلیارد تومان برای ایجاد دیوار حفاظتی و ترمیم خسارات نیاز است، گفت: حداقل ۸۰ ساختمان زیراب در معرض سیل احتمالی آینده قرار دارند و برنامه‌ریزی لازم برای ارائه تسهیلات انجام شود.
وی با تاکید بر اینکه همه واحدهای ساختمانی تخریب شده و یا در معرض تخریب شهر زیراب مسیر قانونی لازم را برای ساخت طی کرده‌اند و کسب مجوز از کمیسیون ماده ۱۰۰ نیز از مسیر‌های تعریف شده قانونی است، گفت: ساختمان‌های تخریب‌شده زیراب دارای پروانه ساختمان بر طبق طرح هادی شهر هستند.
*نامه‌نگاری‌ها برای لایروبی رودخانه تالار
منوچهر قبادیان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در شهرستان سوادکوه با اشاره به اینکه بررسی کارشناسی شده سیل اخیر باید به دور از فضای احساسی باشد، گفت: مسائل مربوط به رودخانه تالار باید به صورت کارشناسی مورد بررسی قرار گیرد.
وی که از سال ۷۳ تا ۸۲، شهردار زیراب بوده است و رکورد‌دار این مسئولیت در زیراب است به نامه‌نگاری‌ها و پیگیری‌های انجام شده به اداره آب منطقه‌ای قائمشهر و سوادکوه اشاره کرد و افزود: لایروبی و فعالیت در حوزه رودخانه تالار با مجور ادارات مرتبط امکان‌پذیر است.
شهردار سابق زیراب، خاطر‌نشان کرد: اطلاعات لازم برای بررسی سوابق و راهکار‌ها و موانع استفاده بهینه از رودخانه تالار موجود است.
*امضای تفاهم‌نامه مقذماتی برای مدیریت رودخانه تالار
هادی نیک‌اختر در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در شهرستان سوادکوه با اشاره به اینکه از حدود ۵ ماه قبل به عنوان مسئول امور منابع آب قائمشهر و سوادکوه منصوب شده است، گفت: مدیریت منابع رودخانه از موضوعات مهم در مدیریت امور آب محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه موضوعات مدیریت گذشته در حیطه وظایف دیگران است، افزود: مقدمات تفاهم‌نامه بین امور آب با شهرهای شهرستان‌های سوادکوه، قائمشهر، جویبار و سیمرغ درباره نحوه مدیریت رودخانه تالار انجام شده است.
مدیر امور منابع آب قائمشهر، سوادکوه، جویبار و سیمرغ با اشاره به برخی از مفاد این تفاهم‌نامه، خاططر نشان کرد: برداشت از رودخانه، تقویت حفاظت از آن و دیوار‌کشی برخی از بند‌های این تفاهم نامه با نظارت امور آب بوده است.
نیک‌اختر با اشاره به اینکه شهرداری زیراب نامه‌نگاری‌های خود را برای موافقت و اقدامات اولیه اجرایی شدن این توافق‌نامه قبل از سیل اخیر ارسال کرده بود، گفت: متجاوزین به حرین رودخانه و ساخت و ساز‌های غیر مجاز شهرستان‌های قائمشهر، سوادکوه، جویبار و سیمرغ شناسایی شده‌اند.
*نقش ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌ها در تخریب منازل مسکونی زیراب
تعیین مقصر در تخریب واحدهای مسکونی و افزایش گسترده ریسک‌پذیری زندگی در خط ساحلی رودخانه تالار زیراب سوادکوه از موضعات فرعی است که البته تعیین مجموعه علل این وقایع راه‌کاری برای عدم تکرار وقایع مشابه را به دنبال دارد ولی ارائه راهکارهای عملی زمانبندی شده از موضوعات اولویت‌دار است که باید توسط مسئولان مرتبط ارزیابی و اعلام شود.
ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌ها دارای ۱۱ تبصره است که چکیده آن اخذ جریمه از واحد‌هایی فاقد پروانه در محدوده طرح‌های مصوب و یا تخریب واحدهای فاقد‌پروانه در محدوده‌های غیر‌مصوب است و نقش شهرداری در حد ابلاغ‌کننده و یا اعلام‌کننده بدون حق رای به کمیسیون متشکل از نماینده وزارت کشور و شورای اسلامی است و معتقدم عدم اجرای کامل قانون در کشور باید با تکمیل قانون و افزایش کارایی اجرایی آن اجرا شود ولی باید بر این نکته تاکید داشت که واحدهای ساختمانی که موفق به دریافت پروانه ساخت شده‌اند همان حقوقی را دارند که سایر واحدها دارند و در این زمینه نباید تبعیض کلامی و یا اجرایی را شاهد بود.
*انتظار برای دلایل کارشناسی سیل زیراب سوادکوه
شهرداری و شورای اسلامی شهر زیراب در طرح ۱۰ ساله شهری خود باید موضوع ایجاد دیوار‌های حفاظتی و تعیین‌تکلیف واحدهای در‌خطر را در اولویت برنامههای خود قرار دهد و با ملاک قرار دادن دبی بحرانی آب و اجرای فرایند مورد نظر آب منطقه‌ای به پیش‌بینی فعالیت‌های لازم اقدام کند.
پل اتصال دهنده منطقه شهرداری به ایستگاه الاشت از شاخص‌هایی است که به دلیل سطح نزدیگ به رودخانه و آب‌روی نامناسب آن باعث بازگشت آب و طغیان به جاده ساحلی را فراهم کرده است و عدم اجازه آب منطقه‌ای به شهرداران برای لایروبی و حفاظت مناسب از رودخانه تالار نیز از دلایل خسارت سیل اخیر به منازل مسکونی ذکر می‌کنند که البته باید تا تعیین کارشناسی شده دلایل خسارت سیل اخیر منتظر نظر کارشناسان ماند.