به گزارش تابناک مازندران از روابط عمومی فناوری و اطلاعات مازندران ، پیوند فناوری و ارتباطات موجب به وجود آمدن جوامع بیش از حد به هم پیوسته شده است. در حالی که ارتباط آسان و سریع و سایر پیشرفت‌ها تبدیل به قابلیت‌هایی شدند که فناوری عامل ورود آن به زندگی ما شده است اما این فناوری‌ها چالش‌های جدیدی را پیش روی این نسل از جهانیان قرار داده است. از اضافه‌بار دیجیتالی و فرسایش تعامل چهره به چهره گرفته تا به بازار آمدن فناوری‌های نوظهور مفهوم ارتباطات دچار تغییر شده و این عبارت در زندگی امروزه باید که بازتعریف شود.
به گزارش پیوست، فناوری‌های مختلف مانند تلفن‌های همراه، اینترنت و درحال حاضر نیز هوش مصنوعی اساسا ماهیت ارتباطات را تغییر داده‌اند. طبق مطالعه موسسه ملی اختلالات اجتماعی و ارتباطی(NISCD) نشان میدهد که ۹۵ درصد از نوجوانان از طریق پیام متنی برای برقراری ارتباط استفاده می‌کنند. همچنین گفته می‌شود که ۷۰ درصد از مردم گزارش کرده‌اند که فناوری به آنها در تسهیل برقراری ارتباط با عزیزان و افرادی که از آنها دور هستند کمک کرده و نقش بسزایی داشته است. همه این موارد نشان از تغییر سبک رفتار و رابطه‌ای است که تا پیش از این بدین شکل نبود.
فناوری‌های دگرگون کننده ارتباطات انسانی
ارتباطات الزام و عنصر حیاتی تعامل انسانی که با ظهور فناوری‌های مختلف دستخوش تحولی بزرگ شده است. هر فناوری به نوبه خود نحوه اتصال، اشتراک‌گذاری ایده‌ها و شکل‌گیری روابط را تحت تاثیر و تغییر قرار داده است. با ورود تلگراف و تلفن که ابتدایی‌ترین فناوری‌های موثر در روابط است شکل و اساس ارتباطات دچار دگرگونی شد و رفته رفته با ورود نوآوری‌های مختلف تغییرات ارتباطات بیشتر و گسترده‌تر شد.
در حال حاضر که اغلب مردم جهان به تلفن همراه و اینترنت دسترسی دارند و با ساز و کار ارتباط آنلاین آشنا و سازگار هستند صحبت از مرحله‌ای است که در آن هوش مصنوعی و ابزارهای مبتنی بر آن نقش تعیین‌کننده‌ای را در نوع ارتباط افراد و ساختار اجتماعی جوامع دارد. در این بخش به اصلی‌ترین فناوری‌های دگرگون‌کننده ارتباطات انسانی و اجتماعی اشاره شده است.
تلگراف و تلفن
تلگراف یکی از اولین فناوری‌هایی است که با گسترش استفاده از آن نتایج جالب توجهی در ارتباطات جمعی رخ داد. این فناوری که در قرن ۱۹ پدید آمد ارتباطات از راه دور را با امکان انتقال سریع پیام‌ها در فواصل طولانی متحول کرد. در ادامه ورود تلفن‌های همراه به بازار امکان برقراری ارتباط سریع و بدون درنظر گرفتن موقعیت جفرافیایی تسهیل و ارتباطات فوری بین افراد تقویت شد. به عبارتی تلگراف و تلفن زمینه را برای تبادل آنی اطلاعات و خلق نوآوری‌های آینده فراهم آورد.
حجم پیام‌های ارسال شده از زمان ورود تلگراف به بازار چشمگیر است. در ایالات متحده آمریکا تعداد تلگراف‌های ارسالی سالانه از ۴۰۰۰۰ در سال ۱۸۴۴ به ۸۲ میلیون تا سال ۱۹۰۰ افزایش یافت. این رشد تصاعدی نشان‌دهنده افزایش قابل توجه در ارتباطات از راه دور است که توسط تلگراف تسهیل می‌شود. طبق پژوهشی که درباره تاثیر فناوری تلگراف بر تجارت توسط دانشگاه شیکاگو انجام شده است نشان داده می‌شود که چگونه تلگراف با ایجاد ارتباط و هماهنگی سریع‌تر تجارت را انقلابی کرده و در ادامه موجب بروز و ظهور فرصت‌های شغلی و تجاری جدید شده است.
تلگراف به شدت نحوه انتقال اخبار و اطلاعات را تغییر داده است. پیش از این، انتشار اخبار در سراسر قاره‌ها به سختی ممکن بود و تحقق این امر هفته‌ها یا ماه‌ها طول می‌کشید. استفاده از تلگراف باعث شد تقریبا اخبار و اطلاعات فوری منتقل شود و دست به دست بچرخد. تسریع جریان انتقال اطلاعات بر آگاهی عمومی تأثیر گذاشته و چگونگی تجربه مردم از رویدادهای جاری را شکل داد.
مشابه تلگراف استفاده از تلفن همراه نیز نتایج تحول برانگیزی داشت. استفاده از تلفن همراه از زمان ورود این فناوری به بازار جهانی شامل رشد انفجاری بود. در سال ۲۰۲۱ حدود ۷.۹ میلیارد کاربر تلفن همراه در سرتاسر جهان ثبت شد که این عدد تشکیل دهنده بیش از ۶۶ درصد از جمعیت جهان است. آسیا با بیش از ۲.۸ میلیارد کاربر پیشتاز و پس از آن اروپا و آمریکای شمالی در رده‌های بعدی قرار دارند. این پذیرش گسترده، قابلیت این فناوری را برای ارتباط افراد در سراسر مرزهای جغرافیایی برجسته می‌کند.
تلفن های همراه اساسا نحوه ارتباط ما را تغییر دادند. هر فرد به‌طور متوسط تقریبا ۸۰ بار در روز تلفن خود را بررسی می‌کند. شیوه ارتباط نیز متنوع شده است و دیگر قالب صرف متنی و صوتی وجود ندارد و ابزار ارتباطی مجموعه‌ای از قابلیت‌های مختلف است. با وجود رشد فزاینده استفاده از تلفن همراه در واقع صنعت تلفن همراه به یک محرک اقتصادی عظیم تبدیل شده است. علاوه‌بر این موضوع اپلیکیشن‌های موبایل میلیاردها دلار درآمد از طریق تبلیغات و خریدهای درون برنامه ای ایجاد می‌کنند. این تأثیر اقتصادی نقش مهمی را که تلفن‌های همراه در اقتصاد جهانی بازی می‌کنند، نشان میدهد.
اینترنت و ایمیل
اینترنت پایه و اساس ارتباطات مدرن است که به عنوان یک شبکه گسترده عمل می‌کند. فضای اینترنت فضایی است که در آن اطلاعات به‌صورت آزادانه در سراسر مرزهای جغرافیایی جریان دارد. ایمیل، اولین برنامه بزرگ اینترنتی است که ارتباط از راه دور را متحول کرد و جایگزینی سریع‌تر و کارآمدتر برای نامه سنتی شد.
ظهور اینترنت در اواخر قرن ۲۰، عصر جدیدی از ارتباطات را رقم زد که با اتصال و دسترسی بی‌سابقه همراه است. قدرت دگرگون‌کننده اینترنت فراتر از پیام‌رسانی صرف بود، تسهیل انتشار اطلاعات در مقیاس جهانی و متحول شدن صنایع از تجارت گرفته تا آموزش از جمله این تغییرات است.
پذیرش ایمیل منعکس کننده رشد اینترنت است. در سال ۱۹۹۹۶، حدود ۳۶ میلیون کاربر ایمیل در سراسر جهان وجود داشت. امروزه بیش از ۴.۳ میلیارد نفر در سراسر جهان از ایمیل استفاده می‌کنند. در حالی که پلتفرم‌های ارتباطی جدیدتر شامل مزایا و امکانات متعددی است اما همچنان ایمیل یک ابزار حیاتی برای ارتباطات شخصی و حرفه‌ای به‌شمار می‌رود.
رسانه‌های اجتماعی
ظهور پلتفرم‌ها و رسانه‌های اجتماعی مانند فیسبوک، توییتر، تلگرام، واتس‌اپ و اینستاگرام ارتباطات بین‌فردی را دوباره تعریف کرده است و افراد را قادر می‌سازد تا تجربیات، افکار و احساسات را بدون در نظر گرفتن زمان و مکان به اشتراک بگذارند. این پلتفرم‌ها بستری را فراهم آورده‌اند که در آن افراد می‌توانند به سادگی و سهولت محتوا تولید کنند و برند شخصی خود را داشته باشند. هر کسی با فعالیت در این فضا می‌تواند صدا، فکر و ایده خود را به سایر افراد رسانده و نشان دهد. در این فضایی که غالبا براساس علائق و سلایق شکل گرفته و افرادی که در زمینه‌های مختلف با هم اشتراک دارند از محتواهای مورد علاقه استفاده می‌کنند اما نگرانی‌هایی مربوط به حریم خصوصی، اطلاعات نادرست و اعتیاد دیجیتال و پیامدهای پیچیده رسانه‌های اجتماعی بر پویایی اجتماعی وجود دارد.
پایگاه کاربران گسترده(Massive User Base) اعلام کرد تا آوریل ۲۰۲۴، حدود ۵.۱۷ میلیارد کاربر رسانه‌های اجتماعی در سراسر جهان وجود دارد. این آمار به این معنی است که بیش از ۶۲ درصد از جمعیت جهان به‌طور فعال از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند.
ارتباطات سیار
تکثیر گوشی‌های هوشمند عصر جدیدی از ارتباط را آغاز کرد که از مهم‌ترین ویژگی‌های آن کم‌رنگ شدن مرز بین ارتباطات شخصی و حرفه‌ای است. دستگاه‌های تلفن همراه به ابزاری ضروری برای تعامل بین‌فردی تبدیل شده‌اند و تعداد بی‌شماری از کانال‌های ارتباطی از جمله تماس‌های صوتی، پیام‌های متنی، چت‌های ویدیویی و برنامه‌های شبکه‌های اجتماعی را ارائه میدهد. فراگیر شدن تلفن‌های هوشمند هنجارهای اجتماعی را تغییر و نحوه تعامل افراد در روابط، مصرف اطلاعات و ارتباط با دنیای اطراف را تحت تاثیر قرار داده است.
روابط تحت تاثیر فناوری
ارتباطات انسانی در دنیای دیجیتالی
پویایی خانواده، دوستی‌ها و روابط عاشقانه که اساسی‌ترین نوع روابط دانسته می‌شود عمیقا تحت تأثیر پیشرفت‌های فناوری قرار گرفته است. در حالی که ابزارهای دیجیتالی ارتباط بیشتر در فاصله‌های زمانی و مکانی را تسهیل کرده اما ماهیت صمیمیت و پویایی بین‌فردی را نیز تغییر داده است. رواج ارتباطات با واسطه صفحه نمایش نگرانی هایی را در مورد کیفیت روابط و فرسایش ارتباط واقعی انسانی ایجاد کرده است. ایجاد تعادل بین تعاملات دنیای مجازی و دنیای واقعی همچنان یک چالش حیاتی در جامعه دیجیتالی عنوان شده است.
با ورود ابزار فناورانه به دنیای واقعی و تعاملات بین‌فردی بسیاری از مفاهیم دچار تغییر شدند و نقش و کارایی آنها در مقایسه با گذشته‌ای که فناوری به مانند اکنون نبود دگرگون شده است.
روابط: فناوری به ما این امکان را میدهد که ارتباط خود را با عزیزان و بستگان خود در دورترین موقعیت جغرافیایی و نقاط پراکند برقرار و حفظ کنیم. با این حال، کیفیت این ارتباطات می‌تواند تحت تاثیر نبود حضور فیزیکی و نشانه‌های غیرکلامی باشد.
پویایی اجتماعی: پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی راه‌های جدیدی برای تعامل اجتماعی ایجاد کرده‌اند، اما همچنین می‌توانند به احساس انزوا و فشار برای انتخاب یک شخصیت آنلاین کامل منجر شوند.
مصرف اطلاعات: هجوم مداوم اطلاعات از سمت رسانه‌های اجتماعی و منابع آنلاین می‌تواند منجر به اضافه بار اطلاعات و دشواری در تشخیص حقیقت شود.
روابط عاطفی: مطالعه‌ای توسط دکتر تری اوربوک، یک درمانگر روابط، نشان داد که ۷۰ درصد از زوج‌ها در مورد استفاده از فناوری با هم بحث می‌کنند. در این تحقیق به دفعات اشاره شده است که استفاده بی‌رویه از ابزار فناوری عاملی مهم در برهم خوردن روابط صمیمی و بروز مشکل در ارتباط میان زوجین است. همچنین احساس شک، به خطر افتادن اعتماد و حسادت ناشی از مقایسه افراد در فضای دیجیتالی با خود واقعی در روابط زوجین از دیگر پیامدهای منفی و تاثیرگذار فناوری بر روابط عاطفی است.
شرلی براش روان‌درمانگر بر اهمیت تعیین مرزها و اولویت دادن به تعامل چهره به چهره برای حفظ یک رابطه عاطفی سالم در عصر دیجیتال تأکید می‌کند.
روابط والدین و فرزندان: نظرسنجی مرکز تحقیقات پیو در سال ۲۰۲۳ نشان داد که ۶۳ درصد از والدین زمانی که فرزندشان از ابزار دیجیتالی استفاده می‌کنند نگران آنها هستند. بخش عمده این نگرانی شامل تاثیرات منفی بالقوه بر رشد اجتماعی و سلامت روان فرزند است.
کارشناسانی مانند دکتر اندرو پرزیبلسکی، روانشناس، از یک رویکرد متعادل حمایت می کند. او معتقد است که فناوری می‌تواند مزایای آموزشی و فرصت‌های ارتباطی را ارائه دهد، اما راهنمایی والدین برای اطمینان از استفاده مسئولانه بسیار مهم است.
روابط محل کار: گزارش McKinsey & Company بر افزایش کار از راه دور به واسطه فناوری تأکید دارد. در حالی که دورکاری انعطاف‌پذیری، کارایی بیشتر و رضایتمندی افراد را ممکن می‌کند اما همچنین می‌تواند منجر به احساس انزوا و کاهش همکاری در بین همکاران شود.
استوارت باترفیلد، مشاور مدیریت، ترویج فرهنگ مشارکتی و استفاده از فناوری برای تسهیل ساخت تیم مجازی برای حفظ روابط کاری مثبت در یک محیط از راه دور را پیشنهاد می‌کند