به گزارش
تابناک مازندران، بحث ازدواج همواره با دورنمايي زيبا براي زوجين آغاز مي شود،اما به دليل تفاوت هايي بين زن و شوهرها که گاهي ناشي از تربيت در دو محيط متفاوت و يا عدم شناخت کافي از يکديگر است، پس از چندي مشکلاتي بروز مي کند که چناچه با تدبير و درايت با آن ها برخورد نشود ، مي تواند بنيان زندگي خانوادگي را به مخاطره بيندازد .
سرگرد علي دوستي - کارشناس ارشد روان شناسي مرکز مشاوره آرامش فرماندهي انتظامي استان مازندران: خداوند تبارک وتعالي در قرآن کريم بر حسن معاشرت تاکيد کرد و خانواده به عنوان قديمي ترين گروه اجتماعي و رکن اساسي اجتماع از آغاز خلقت انسان وجود داشته است .
تاريخچه طلاق
به همان علت که بشر بنا به درخواست طبيعي خود پيوند ازدواج مي بندد تا در کانون گرم خانواده و در کنار همسر خود به سکون و آرامش برسد ، به همان گونه نيز ممکن است به دلايلي از ادامه زندگي خودداري کرده ، طلاق را بپذيرد.
ازدواج همواره با دورنمايي زيبا براي زوجين آغاز مي شود،اما به دليل تفاوت هايي بين زن و شوهرها که گاهي ناشي از تربيت در دو محيط متفاوت و يا عدم شناخت کافي از يکديگر است، پس از چندي مشکلاتي بروز مي کند که چناچه با تدبير و درايت با آن ها برخورد نشود ، مي تواند بنيان زندگي خانوادگي را به مخاطره بيندازد .
نهاد خانواده کوچکترين نظام اجتماعي است که ثبات و استحکام آن موثر در ثبات جامعه است . پيش از ازدواج يک زوج معتقدند تا زماني که عشقشان به همديگر فروکش نکند ، بر هر مشکلي مي توان فائق آمد . آن ها به زودي تشخيص مي دهند که آتش عشق پيشين فروکش کرده و براي حل مسائل بايد راه هاي عملي تري را در پيش بگيرند.
از هم گسيختگي نهاد خانواده که غالبا در قالب طلاق پديدار مي شود ، تاثيرات نامطلوبي بر پيکره اجتماع دارد که پيشگيري از آن جز با شناخت عوامل طلاق و تبعات آن امکان پذير نمي باشد .
مفهوم لغوي طلاق واژه طلاق در پارسي به معناي بيزاري و جدايي کامل است .
در لغت عرب واژه " تطليق " براي گسست پيوند زناشويي بيشتر به کار مي رود .
طلاق انحلال رابطه همسري در ازدواج دائمي را که بعد از آن از نظر رعايت حقوق و تکاليف مربوط به زناشويي مسئوليتي براي دو همسر نخواهد بود، طلاق مي گويند .
اگر ازدواج را قراردادي بين دو شخص براي زندگي مشترک بدانيم ، اين قرارداد همواره دائم نيست و گاهي بنا به دلائلي فسخ مي شود . جريان فسخ قرارداد بين يک زوج را اصطلاحا طلاق مي گويند .
طلاق در اسلام اسلام مي خواهد تا حد امکان طلاق صورت نگيرد و طلاق را به عنوان چاره جويي در مواردي که تنها راه ، جدايي است ، تجويز کرده است و مرداني را که مرتب زن مي گيرند و طلاق مي دهند را دشمن خدا مي داند .
آسيب هاي اجتماعي ناشي از طلاق بر فرد و جامعه طلاق به هر دليل درست يا نادرست پيامدهايي دارد ، هم براي فرد و هم براي اجتماع ، افراد مطلقه و فرزندان طلاق در بهترين حالت شايدترحم محيط و افراد پيرامون خود را دريافت کنند و زندگي بعداز طلاق به معني يک زندگي ناقص است که غالبا زنان و فرزندان بيشترين آسيب را متحمل خواهند شد و دونيمه شدن خانواده در اغلب موارد اثرات روحي ، رواني و اقتصادي دراز مدتي را بر تمامي اعضا خانواده و حتي اطرافيان بر جاي خواهد گذاشت .
تحقيقات روانشناسي نشان داده است که بچه ها مرگ والدين خود را راحت تر از طلاق مي پذيرند زيرا مرگ پديده اي طبيعي است در حالي که طلاق پديده اي اجباري است و طي آن زوجين با تنفر از هم جدا شده اند .
طلاق عوامل مختلفي دارد که مهم ترين اين علل و عوامل را مي توان به شرح ذيل احصاء نمود :
عوامل موثر در طلاق هم کفو نبودن زوجين :ازدواج هايي که در آن ها هماهنگي بيشتري ميان زوجين وجود دارد موفق ترند و کمتر به طلاق مي انجامد . تشابهاتي مانند طبقه اجتماعي ، سطح تحصيلات ، سطح هوش ، هم نژاد بودن ، دين مشابه داشتن ، داشتن آموزه هاي مشابه ، هم زبان بودن ، يک ازدواج موفق را رقم مي زند .
تفاوت طبقاتي :تفاوت طبقاتي يکي از عواملي است که با امکانات اجتماعي معمولا ديدگاه هاي مختلفي را به وجود مي آورد.
توقعات نابجا : از مهم ترين دلايل توقعات نادرستي است که زوجين از يکديگر دارند .
خشم وپرخاشگري و کتک زدن
عدم توجه به يکديگر
روابط اجتماعي ناسالم ، ازدواج هاي احساسي ، عشق هاي کور
خرافات و اعتقادات نادرست نظير شانس و اقبال
ازدواج هاي از روي ترحم
فقدان امنيت شغلي : معمولا نبود امنيت شغلي ويژه براي مردان که مسئوليت تامين معاش زندگي را بر عهده دارند منجر به کاهش يا سلب امنيت روحي و رواني آنان خواهد شد .
تضاد فرهنگي : يکي از عوامل مهم در ناسازگاري زوجين و عدم برقراري تفاهم بين آنان وجود گرايش هاي فرهنگي متعارض بين آن ها است مثلا يکي از زوجين مقيد به رعايت آداب اسلامي و انجام واجبات و ترک محرمات است و طرف ديگر رعايت اين اصول را چندان اهميت نمي دهد .
ازدواج در سنين پايين تفاوت سني زياد زن و شوهر
شهرت يکي از طرفين : اين عامل چناچه منجر به تفاخر کاذب شود مشکل آفرين خواهد بود.
عوامل اقتصادي : مانند مدگرايي و اسراف زن يافقر مالي مرد و معيارهاي غلط مانند پول را ملاک همه چيز دانستن .
عدم درک متقابل افراد از يکديگر : به علل مختلفي از جمله اختلافات سني زياد يا اختلاف سطح تحصيلات و اختلافات فرهنگي ممکن است طرفين درک متقابلي از يکديگر نداشته باشند .
اعتياد و مواد مخدر : رابطه اعتياد و گرايش به مواد مخدر و طلاق دو جانبه است و هريک مي تواند سبب ايجاد ديگري شود،به عبارت ديگر طلاق مي تواند سبب گرايش به سمت مواد مخدر شود و اعتياد نيز مي تواند منجر به جدايي و طلاق شود .
عدم رعايت عفاف و حجاب : امام علي (ع) مي فرمايند : با پاک دامني چشم او را از نظر داشتن به ديگران و فکر او را از انديشه گناه بازداريد و با ارضاي اميال مشروع او ( باعث شويد ) هوس هاي نامشروع پيدا نکند .
عدم رعايت حقوق زوجين مانند ترک انفاق بحران شخصيت : يکي از مهم ترين عوامل طلاق در جامعه امروز ، بحران شخصيت است .
بحران تنهايي يا يک خلاء عاطفي ، خلاء اي است که باعث مي شود فرد در سن پايين تصميم به ازدواج بگيرد و با اين ازدواج اين گره يا عقد را از هم بگسلد ....
خانواده هاي متزلزل و بد : پيامبر (ص) مي فرمايند از سبزه مزبله بپرهيزيد و در توضيح سبزه مزبله مي فرمايند " دختر زيبا در خانواده بد "
دخالت نابجاي اطرافيان : تاثيرپذيري يکي از زوجين از القائات فکري نابجا و مداخله جويانه خانواده خود مي تواند منجربه ناسازگاري و ايجاد اختلافات زناشويي شود .
وفادار نبودن زوجين : خيانت يکي از زوجين به ديگري به عبارت ديگر فحشاء و روابط جنسي خارج از سيستم خانواده از عوامل عمده طلاق محسوب مي شود .
تعيين مهريه هاي سنگين " گفته شده که شوم ترين چيزي که يک زن با خود به خانه شوهر مي برد مهريه سنگين است .
ازدواج تحميلي : اين نوعازدواج بدترين نوع ازدواج است . بعضا اتفاق افتاده که والدين دختر يا پسر بدون در نظر گرفتن شرائط فرزندشان و بدون جلب نظر وي و يا حتي با وجود مخالفت وي مبادرت به تعيين همسر براي او مي نمايند که اين امر ممکن است منجر به ايجاد نبعات بسيار شومي شود که يکي از اين تبعات طلاق است .
تشريفات زايد و افراطي در اوايل تشکيل زندگي مشترک
کاهش روحيه ايثار و از خودگذشتگي
عدم تطابق سنت ها در برگزاري جشن عروسي ، خواستگاري و ....
کاهش قبح طلاق در افکار عمومي و .....
تهيه و تنظيم : سرگرد علي دوستي - کارشناس ارشد روان شناسي مرکز مشاوره آرامش فرماندهي انتظامي استان مازندران
آریا