به گزارش تابناک مازندران، در روزهای پایانی سال همه در تکاپوی بهجا آوردن آیینها و سنتهای خود هستند تا سال خوبی را پیشرو داشته باشند.
مردم مازندران تمام تلاش خود را بهکار میگیرند تا همه آداب و رسوم را به نحو احسن انجام دهند و سال خوبی را برای خود و خانواده خود رقم بزنند.
در مازندران رسوم مختلفی قبل از نوروز و بعد از عید نوروز داریم که در این گزارش به آیینهای سال تحویل و بعد از عید نوروز اشاره میشود.
* استحمام روز عرفه
در مازندران رسم بر این است که کوچک و بزرگ خانه حتماً باید روز عرفه استحمام کنند چرا که معتقد هستند شستوشوی بدن در این روز درد، غم و بیماری را از انسان دور میکند و بر این اعتقاد دارند که پاکیزه بودن در هنگام تحویل سال موجب میشود سالی خوب و دور از هرگونه آلودگی را در پیش داشته باشند و در سال جدید تندرست و سلامت هستند.
علاوه بر آن قبل از عید باید برای خوشبختی و سلامتی به سر، دست و پا حنا میبستند که این عمل را مبارک میشمردند.
* سوچو شب عید
از قدیمالایام مردم مازندران در شب عید نوروز با آغشته کردن پارچه به موم، روغن و پیچیدن آن به دور چوب، مشعلی ساخته و آن را روشن میکردند و بر سر در خانهها و ستونهای ایوان قرار میدادند.
بیشتر خانوادهها با روشن کردن شمع در کنار سفره عید این سنت را گرامی میدارند.
* شلیک گلوله هنگام تحویل سال
درست در لحظه تحویل سال از گوشه و کنار شهرها و روستاهای مازندران صدای شلیک گلوله برمیخیزد و آنها که رادیو و تلویزیون ندارند، با این صدا میدانند که وارد سال جدید شدند.
فلسفه شلیک گلوله این اعتقاد مردم است که سال نو در چنگال سال کهنه گرفتار شده و سال کهنه با مقاومت خود نمیگذارد سال نو تحویل شود، بنا بر همین اعتقاد با تفنگهایشان به کمک سال نو رفته و آن را از بند سال کهنه نجات میدهند.
* پلوی شب عید و سکههای 50 دیناری
از زمانهای دور، در شب عید کدبانوی خانه حتماً باید برای شام یک مرغ، خروس، اردک یا غاز میکشت که معمولاً خروس بر دیگر طیور ترجیح داشت، غذای شب عید هم تهچینپلو بود، اخیراً سبزیپلو و ماهی جای تهچین پلوی خوشمزه قدیم را در بسیاری از سفرههای مردم این منطقه گرفته، اما آنها که به سنت «کشش» یعنی کشتن حیوان و ریختن خون در شب عید پایبند هستند همچنان تهچین پلو را بیشتر میپسندند.
علاوه بر این در قدیم رسم بر این بوده که دو سکه 50 دیناری (10 شاهی) را لای پلو میانداختند هنگامیکه غذا را میکشیدند در بشقاب هر کس که میافتاد نشانه خوششانسی و خوشبختی در آن سال بود.
* عیددیدنی
پس از تحویل سال نو اول نوبت سر زدن به پدربزرگها، مادربزرگها و آنانی که به تازگی عزیزی را از دست دادهاند، است.
عروس هر خانواده به اتفاق همسر و فرزندان، نخست به دستبوسی پدرشوهر و مادرشوهر رفته و سپس به دیدار پدر و مادر خود میروند؛ رفتن به منزل اقوام معمولاً بهطور دستهجمعی صورت میگیرد.
در نخستین دقایق تحویل سال نو در منزل بزرگترین فرد فامیل گرد هم میآیند و از آنجا به منزل تکتک افراد محله میروند و همینطور بر تعدادشان افزوده میشد.
همانجا صحبت میشود که ناهار نوبت منزل چه کسی میشود و کدبانو برای ناهار دادن آماده میشود، آنها خانه تک تک اعضای گروه میروند و به برداشتن چند عدد تخممرغ رنگشده و یا احتمالاً چند برش حلوا و آبدندان اکتفا میکنند.
معمولاً برای پذیرایی شدن به دور سفره عید نمینشینند و زود خداحافظی میکنند، در روز آخر به تکیه محل و یا بیرون شهر رفته، خوردنیهای بهدست آمده را تقسیم کرده و یا دو نفر دو نفر با هم به تخممرغ جنگی میپردازند.
* مرغنه جنگی
یکی از تفریحات و سرگرمیهای عید نوروز تخممرغ جنگی است که کودکان، نوجوانان و حتی برخی پیرمردهای خوشذوق را به خود مشغول میکند.
بازی به این ترتیب است که یک نفر تخممرغ پخته و رنگشده را در مشت خود میگیرد به طوریکه تنها سر آن مشخص باشد، بعد نفر دوم با سر تخممرغ خود ضربهای محکم به آن میزند تخممرغ هر کس که شکست بازنده محسوب میشود و باید تخممرغ خود را به برنده بدهد بعضیها در این کار بسیار ماهر هستند و عصر روز گردش دستهجمعی با یک سبد پر از تخممرغ رنگشده به خانه خود میروند.
* سیزده بدر
در روز سیزدهم فروردین اهالی هر شهر و روستا از پیر و جوان و کودک با برداشتن ناهار، شیرینی، آجیل، سبزی سفره هفتسین پیاده یا با هر وسیلهای که در دسترس باشد راهی بیرون شهر میشوند، در میان جنگلها و دامنه کوهها روح و جان خود را بهدست طبیعت میسپارند تا آخرین روز از جشنهای نوروز خود را همنشین بنفشه، بچابچا و گلهای زرد وحشی باشند.
امیدواریم همه مردم استان با حفظ آیینهای سنتی به استقبال نوروز روند و برای حفظ و مانایی این سنن اهتمام کنند نه اینکه شاهد فراموشی این آیینها باشیم، باید امانتدار خوبی برای نسلهای آینده باشیم.